مطالب خبری جدید و آموزنده

مطالب خبری جدید و آموزنده

مطالب خبری جدید و آموزنده

مطالب خبری جدید و آموزنده

آتا بابا سؤزلری ۳

• بارسیز  آغاجا  داش آتمازلار

• بارلی  آغاجین  باشینا  دولانارلار

• بارماغین  هانسینی  کسسن،آغریسی   بیردیر

• بازار  آتا   آنا  تانیماز

• بازار  ایچینده  ایت  قولاغی  کسمزلر

• بازار   باققالسیز   اولماز،مئشه  چاققالسیز   اولماز

• بازار   چؤرَیی   چوخ اولسون  ،بازاردااولسون

• بازار  شیطان  یوواسیدیر

• بازارقورولدو،حسابدورولدو

• بازار یانسین،آمما  منه  بیر  مانات  قازانج   اولسون

• بازارا  گئدر یاغیش  یاغار،دَییرمانا  گئدر   قیرغین  اولار

• بازاردا  بئز  اوجوز  اولاندا  آدام   اؤزونو  اؤلدورمز

• بازاری کاساد  اولانا  مَردَنه  گرک  اولسون

• باش  یاراندان  چوخ قمه  توتان وار

• باغا  چاناغیندا  چیخدی،چاناغینی  بَینمدی

• باغا  یول  گئده  بیلمز،ائوینی  بئلینده  گزدیرر

• بالا  قوشون  آغزی بؤیوک اولار

• بالالی  قارغایا  پای  دوشمز

• باهاسینا  پول  وئرمیشم،گؤزلریم  ده  چیخسادا  یئیرم

• باهالیقدا  چؤرَگینی   اَسیرگَیَن  اوجوزلوقدا  یالقیز  قالار

• بد  آت  اؤزونو  گؤزلر،  یاخشی آت  ایگیدی

• بد  اؤزوده  بیر  رنگدیر

• بد  ائولاد  خطایا  اورجاح اولار

• بد  اصیلدن اصیل اولماز،بوینونمجا  قیزیل  قالا

• بد  اصیلدن  اصیل  اولماز،قاچان قیزدان   خانیم!

• بد  اصیلی  باشا  چکرسن،سوروشر  آیاغا  دوشر

• بکمز  ساتانا  دا  لعنت،بکمز  آلانادا !

• بلد  چیله  گئدن یورولماز

• بلد چییه  یول گؤسترمزلر

• بوغاز  منیم،قارین اؤزگه  نین(کنایه)

• بولانماسا،  دوردولماز

• بیرکسین  نصیبین او  بیری کس یئمز

• بیری  یاغیش اولدو،سن  تورپاق اول

• بیریئرده اوتورما  کی،آلتینا  سو  چیخسین)دئییم)
Mustafa Araz یکشنبه 1 خرداد‌ماه سال 1390 ساعت 21:23
0 نظر

آتا بابا سؤزلری ۲

• تولکو وار باش قوپاریر ، قوردون آدی بد نامدیر

• تویدان سونرا حنانی گؤته یاخارلار

• تویدان سونرا ناغارانین فایداسی اولماز

• تویوغو بیر خالوار بوغدانین ایچینه سالسان ، یئنه ائشَلنمگیندن قالماز

• تیکه قارین دویورماز؛ محبّت آرتیرار

• جرگه دن قالان قوتور اولار

• جیدا ایله قولاغا پامبیق یئتیرمک اولماز

• جیدانی اوغورلایان یئرینی بیلر

• جیدانی چووالدا گیزلتمک اولماز

• چؤمچه قازانین تکینی دئشیب

• چؤمچه قازانین دیبینه دایاندی

• چؤمچه قازانین دیبینه دَییر

• چاخیر ایچن مالینی ایتیرر، بنگ چکن عاغلینیچ

• چاخیر پاخیر آچاندیر

• چاخیری ایچ شیر بؤیرو ییرتماغا ، ایچمه قارغالار گؤزونو دَلسین

• چاخیری تؤکسن سیچانین بوغازینا ، گئدر پیشیگین پئشوازینا

• چاخیری تؤکسن کئچینین گؤتونه قوردون پئشوازینا گئدر

• چاخیری کئچینین بوغازینا تؤکسن واریب داغلاری آشار

• چاخیری لالا وئرسن لال دیل آچار

• چاردا آلتیندا هر آرواد گؤزلدیر

• چالخالاندیقجا زمان نئهره کیمی ، یاغ یاغ اوسته گئدیر ، یارما یاوان قالار

• چوخ یئکه سیچیب ، باشیندان دا دیشلَییر

• چوخ یوماقلا قارا پالاز آغارماز

• چولاق آت سیّده نذیرئیر

• چیبین میندار( مردار) دئییل اورَک بولاندیرار

• چیراق اؤز دیبینه( دوره سینه) ایشیق وئرمز(سالماز)

• حالین پیسدیر اؤل قورتار

• حاییف قیمته قالماز

• خارادا چالغی ، اورادا قالغی

• خاراللارا سیغمایان جانیم ، توربا داغارجیغا سیخیلدی

• خالتانی آسلان بوینونا وورمازلار

• خورَگین دادی آغیزدادیر

• خورَیی دویونجا یئمه ، گؤزون دالینجا قالماسین

• خورُیین یاخشیسی حاضر اولانیدیر

• خیمیر خیمیر ، همیشه خیمیر

• خینا گئجه سی هامی خینا بویانار

• خینالی اَل جیبه قویولماز

• دئییلَجک سؤزو فیکیرلش، سونرا دئه

• دئییلَجک سؤزو قارنیندا ساخلاما

• دئییلمیش سؤزدن دئییلمَمیش یاخشیدیر

• دئییلن سؤز یادیگاردیر

• داتدلی سؤز دینلَنَر، دادسیز سؤز اَسنَدَر

• دادسیز شوربایا دوز دا کار ائلَمَز

• دادلی سؤز جان آرزوسو، داسیز سؤز باش آغریسی

• دادماقلا مال توکنمز

• دادمامیسان قاز اتینی نه بیلَسَ لذّتینی؟

• داز کئچلدن خوشلانار

• دازین ایستَدیگی قارا ساچ اولار

• داش داشا سؤیکَنر دیوار اولار

• داش دویوارین قولاغی وار

• داش دَیَنه بللیدیر ، یول گئدنه

• داش آت قوللارین آچیلسین

• داش آتان بللی باش آتان بللی

• داش آتانا چؤرک آت

• داش آتیب باشینی توتوب

• داش اورَکلی دوشمنین اورَگینی یارار یومشاقلیق

• داش اوسته اکین اولماز

• داش اولسایدی سیخاردیم ، تورپاغیدیم دایاندیم

• داش اولما ، بوش اول

• داش بیر یئرده قوز بیر یئرده

• داش بیر یئرده قالانادا گؤیرر

• داش داشی دیرناق داشا ، سیز ساواشا بیز تاماشا

• داش داشی سیندیرماز

• داش قیزلار باغرینا ، گئجه لر یالقیز یاتار

• داش یومشاق نه اولسا یئیر( کنایه(

• داش یومشالار ، دوشمن یومشالماز

• داشلاردا دیله گلیر

• داشی داشا ، باشی باشا وورارلار

• داشین خیرداسی بؤیومز ، آدامین خیرداسی بؤیویر

• داشینما سو اسله دَییرمان ایشلمَز

• داغ ییخیلماسا دره دولماز

• دالشینما سو ایله باغ سالینماز

• دامازلیغینی یئین تامارزی قالار

• دانیشانی آدام بیلیر، هورَنی ایت

• دانیشماق دانانی قوردا وئرر

• دانیشماق گوموش اولسا ، دانیشماماق قیزیلدیر

• دانیشیرام دا پیس اولور ، دانیشمیرام دا

• داوا آجی فایداسی شیرین اولار

• دایچا آت اولونجا ییه سی مات اولار

• دایچا نه قدر برک قاچسا ، آرابانی چکن آتدیر، آت

• دده مین دامین ییخمیشام کی ، قار کوَرمَییَم

• در دیوارین دا قولاغی وار

• درزی اؤز ییرتیغینی یاماماز

• درزینین مایاسی ایگنه ساپدیر

• درزیه کؤچ دئدیلر : ایگنه سینی سانجدی

• دعانی بیز ائلَدیک یاغیش یاغدی قاراداغا!

• بارسیز آغاجا داش آتمازلار

• بارلی آغاجین باشینا دولانارلار

• بارماغین هانسینی کسسن ، آغریسی بیردیر

• بازار آتا آنا تانیماز

• بازار ایچینده ایت قولاغی کسمزلر

• بازار باققالسیز اولماز، مئشه چاققالسیز اولماز

• بازار چؤرَیی چوخ اولسون ، بازاردا اولسون

• بازار شیطان یوواسیدیر

• بازار قورولدو ، حساب دورولدو

• بازار یانسین ، آمما منه بیر مانات قازانج اولسون

• بازارا گئدر یاغیش یاغار، دَییرمانا گئدر قیرغین اولار

• بازاردا بئز اوجوز اولاندا آدام اؤزونو اؤلدورمز

• بازاری کاساد اولانا مَردَنه گرک اولسون

• باش یاراندان چوخ قمه توتان وار

• باغا چاناغیندا چیخدی ، چاناغینی بَینمدی

• باغا یول گئده بیلمز ، ائوینی بئلینده گزدیرر

• بالا قوشون آغزی بؤیوک اولار

• بالالی قارغایا پای دوشمز

• باهاسینا پول وئرمیشم ، گؤزلریم ده چیخسادا یئیرم

• باهالیقدا چؤرَگینی اَسیرگَیَن اوجوزلوقدا یالقیز قالار

• بد آت اؤزونو گؤزلر ، یاخشی آت ایگیدی

• بد اؤزوده بیر رنگدیر

• بد ائولاد خطایا اورجاح اولار

• بد اصیلدن اصیل اولماز، بوینونمجا قیزیل قالا

• بد اصیلدن اصیل اولماز، قاچان قیزدان خانیم!

• بد اصیلی باشا چکرسن ، سوروشر آیاغا دوشر

• بکمز ساتانا دا لعنت، بکمز آلانادا !

• بلد چیله گئدن یورولماز

• بلدچییه یول گؤسترمزلر

• بوغاز منیم ، قارین اؤزگه نین( کنایه )

• بولانماسا ، دوردولماز

• بیر کسین نصیبین او بیری کس یئمز

• بیری یاغیش اولدو ، سن تورپاق اول

• بیریئرده اوتورما کی ، آلتینا سو چیخسین ( دئییم)

• پئندیر یئیَن سو آختارار

• پاپاقچینین پاپاغی ییرتیق اولار

• پاپاقچینین کؤنلو اولسا ، بیر دَریدن دوققوز پاپاق تیکر

• پاران اوجوز ایسه ، اؤزون باهالی اول

• پاسلی دمیردن قیلینج اولماز

• پای بؤلَنه پای قالماز

• پای پایلایان پاییندان اولار

• پایینی یالقیز یئیَن پایینی دیشی ایله توتار

• پلنگه ات یئمگی ، کئچییَه اوت یئمگی اؤیرتمزلر

• پول پولو قازانار پول پولو گتیرر

• پول وئرسن ماللا منبردهن دوشر

• پولو سایدیقجان آزالار

• پیادا آتلییا گولر

• پیادا گلندن آت آلماغی اؤیرنمه

• پیرینی تانیمایانین عاقبتی پیس اولار

• پیشیک آتاسینین خیرینه سیچان توتماز

• پیشیک آرخاسینی یئره وورماز

• پیشیک اؤلوب سیچانلارین بایرامیدیر

• پیشیک ائودن چیخاندا ، سیچانلار باش قالدیرار

• پیشیک بالاسی اؤزونو آناسینین دؤشونده گیزلَدر

• پیشیگین دردی ایتی اؤلدورر

• پیشیگین قانادی اولسایدی سئچه دن علامت قالمازدی

• پیشیگین گؤزو سیچان دئشیگینده اولار

• تئز پاریلدایان تئزده سؤنر

• تئز قاچان ،تئز یورولار

• تارلادا ایزی اولمایاناین سفره ده اوزو اولماز

• تازیسیز اووا گئدن ائوه دووشانسیز قاییدار

• تازینی خالتاسی ایله تانییارلار

• تازینین توپال اولدوغو دووشانین قولاغینا یئتیشیب

• تانری ائششگی تانییب ، بوینوز وئرمَییب

• تانری قورویانی قورد یئمز

• تاوا دلیک یاغ توتماز ، تاختا چوروک میخ توتماتز

• تاووس قوشونو توکونه گؤره کَسرلر

• تجارت دوستلوق کؤرپوسودور

• تَزه ائوه کؤچنده ، کؤهنه ائوین اوجاغیندا کول گؤتررلر

• تقدیر ایله یازیلان ، تدبیر ایله پوزولماز

• تک آغاجدان باغ اولماز

• تک ال ایله دویون دویونلَنمز

• تک الدن سس چیخماز

• تک داشدان دووار اولماز

• تک قویوندان سورو اولماز

• تک گزن دانانی قورد یئیر

• تکرار بیلگین آناسیدیر

• تکلیک آللاها یاراشار

• تکه ده قوچ هونری اولماز

• تنبل داغدا قار گؤردو ، یورغانینا بوروندو

• تنبل دیلنچی نین قارداشیدیر

• توخ ایت آج بَی دن یاخشیدیر

• توخ ایکن یئین، دیشی ایله اؤزونه قبیر قازیر

• تورپاغین قاراسی اوز آغاردار

• تورپاقنان اوینایان آج قالماز

• تولانین قویروغونو کسمکله کؤپک اولماز

• اولاجاغا چاره یوخدور

• اولاماغینی بیلمَیَن کؤپک ، سورویه قورد گتیرر

• اولان اولدو ، توربا دولدو

• اولان دؤرد باغلار، اولمایان درد باغلار

• اولاندا گؤز قیزارار ، اولمایاندا اوز

• اولدوز چوخسا ، آی بیردیر

• اولمایانین بیر دردی وار ، اولانین اون بیر

• اوّلی میدان اولانین آخیری زندان اولار

• اون اؤلچ بیر بیچ

• اون ایکی اماما یالوارینجا ، بیر آللاها یالمار

• اویناشا اومود اولان اَرسیز قالار ، قونشویا اومود اولان شامسی

• اویناشدان اَر اولماز

• اویناماق بیلمز ، یئریم داردی دئیر

• اهل کمال معرفت غصّه نی چوخ یئسین گرک ، قارقا وکیل اولان قوشون ، حقّی دی پوخ یئسین گرک

• ایت یاتار قارا آغاج کؤلگه سینده دئیر بس اؤز کؤلگه سیدیر

• ایت یاتار قایا کؤلگه سینده ، دئیر بس اؤز کؤلگه سیدیر

• ایت ییه سینی تانیمیر ( مئتافور: شولوقلوق(

• ایت ییه سینی تانییار

• ایتی چؤرک تندیردن ، منّتی یوخ پندیردن

• ایتی ییه سینه تانیتدیریر

• ایتیب، آختارانی یوخدور

• ایرمی گلیری اولوب، ایرمی بیرخرجی اولانین وای حالینا

• ایرمیسینده یئل چکن ، آلتمیشیندا سیزلار

• ایستَدی قایشن دوزلده ووردو ، گؤزون چیخارتدی

• ایستی سئون توستوسونه دؤزر

• ایستَییرسن قوجالیقدا حرمتین اولسون ، جوانلیقدا قوجالار حرمت ائیله

• ایشی باشلامامیش آخیرینی ) سونونو( دوشون

• ایگید اؤلر آدی قالار، مخنّثین نه یی قالار؟

• ایگید اؤلر اونو) شهرت( قالار ، اؤکوز اؤلر گونو قالار

• ایگید اودور، آتدان دوشوب آتلانا ، ایگید اودور، خر عذابا قاتلانا

• ایگید اودورکی، آپاردیغینی گتیرسین

• ایگید اوغول جوان ائیلر آتانی

• ایگید اوغول دوشمنه اَییلمز

• ایگید ایلقاریندان دؤنمز، دوه اووساریندان

• ایگید اَییلدی اؤلدو

• ایگید باسدیغین کسمز

• ایگید جانلی ، کباب قانلی

• ایگید قووغاسیز اولماز

• ایگید لقبله تانینار

• ایگید لیگین ده یئری وار

• ایگید مئیداندا معلوم اولار

• ایگید یارسیز اؤلمز

• ایگید یوز یاشار، فرصت بیر دوشر

• ایگیده هونرینه گؤره آد وئررلر

• ایگیدی یاخشی ساخلار، یاخشی آرواد ، یاخشی آت

• ایگیدیم ایگید اولسون ، کول دیبی ائویم اولسون

• ایگیدین الی ایشده گرک

• ایگیدین ایگیددن احتیاطی آرتیقدیر

• ایگیدین باشی قالدا گرک !

• ایگیدین خنجری قینیندا قالماز

• ایگیدین منزیلی بیر اولار ، نامردین منزیلی اولماز

• ایل باهاریندان بیلینر

• ایل وار بیر گونه دَیر، گون وار بیر ایله دَیر

• ایل وار بیر گونه دَیمز، گ.ن وتر بیر ایله دَیر

• ایلان آدامین توپوغونوگؤزلر، آدام ایلانین باشینی

• ایلان آغزیندان قورتاردی ، قورباغا آغزینا دوشدو

• ایلان آغزیندان قورتولوب ، اَژدها آغزینا دوشدو

• ایلان آیاغی ، قاریشقا گؤزو، موللا چؤرَگی، کیم گؤروب؟ !

• ایلان اولدوز گؤرمَسه اؤلمز

• ایلان چیخدیغی باجانی یاخشی تانییار

• ایلان دوزلمَیینجه یوواسینا گیرمز

• ایلان قابیغینی دَییشر، خاصیّتینی دَییشمز

• ایلان ووران آلا چاتیدان دا قورخار

• ایلان ووران یاتار ، آج یاتماز

• ایلان هر یئره ده اَیری گئدسه ، اؤز یوواسینا دوز گئدر

• ایلان یولو اَیری گئدر، یوواسینا دوز گودر

• ایلانا آغونو کَرتَنکله وئرر

• ایلانی اؤزگه الی ایله توتمازلار

• ایلانی سید احمد الی ایله توتارلار

• ایلانی یارالی بوراخمازلار

• ایلانین آجیغی یارپیزدان گلر،هارا گئدسه اونونلا اوز اوزه چیخار( یارپیز= راسو، پورسوق)

• ایلانین آغینا دا لعنت ،قاراسینا دا

• ایلانین باشینی اؤزگه الی ایله اَز

• ایلانین بوغازینا گیرَن چیخماز

• ایلانین قوسزوغونو یوخ ، باشینی اَزرلر

• ایلده باشا گلمَین ، دیلده باشا گلر

• ایلقاریندان دؤنن نامرددیر

• ایللر قوجالتماز انسانی غصّه قوجالدار

• ایلنمیش اته میلچک قونار

• ایلنمیش سویو ایچمزلر

• ایلین آخیر چرشنبه سی کیمینه دوشر، کیمینه یوخ

• ایلین یاخشی اولاجاغی باهاریندان بللی

• اَینینده دونو یوخ ، باشیندا پاپاق اختاریر

• ایی بیلمَین تولا دریسینی کولا وئمز

• بار وئرن آغاجا داش آتارلار

• آجیقلی دیلَنچی نین تورباسی بوش قالار

• آخیردا گولن یاخشی گولر

• آخیرده گلن قاپینی اؤرتر

• آخیری فنا اولاجاق ایشی هئچ باشلاما

• آدامین آغزی آشا چاتاندا ، باشی داشا دَیَر

• آرالیق اویونون آرالیقدا اوینارلار

• آرالیق سؤزو ائو ییخار

• آرالیق مالی آرادا یئییلر

• آرواد کیشینین قولتوق ساعاتی دیر

• آرواد مالی قاب دستمالی

• آروادا شریک اول، مالا شریک اولما

• آریق آتا قویروغو دا یوکدور

• آریق آتا یوک چاتمازلار

• آریق آتدا تَپر چوخ ، یئریمَیه هونر یوخ

• آریق اؤکوزه بیچاق اولماز( آریق اؤکوز کسیلمز(

• آز اولسون ، دوز اولسون

• آز یئه همیشه یئه

• آزانچی چکر سویوغو ، موللا یئیر تویوغو

• آزاندا گئت شیطان ائوینه

• آستا آتین تَپیگی بَرک دَیر

• آستا گئدن منزیل کسر

• آستا گئدن یورولماز، یورویَن یولدا قالار

• آشیق گؤردویون سؤیلر

• آغاج بار وئردیکجه ، باشین آشاغی تیکر

• آغاج توتان باش یاراندان چوخدور

• آغاج گتیرَنین اوّل اؤزون وورارلار

• آغاجین ایکی باشی وار

• آللاه قوناغینین اؤز قسمتنی وار

• آلیجی نین گؤزو ساتیجی دا اولار

•آوازین یاخشی گلیر ، اوخودوغون قرآن اولسا

• اؤ کوزو اولانا ، گؤن بورج وئرمزلر

• اؤرتولو بازار دوستلوغو پوزار

• ائرتَیه قالان ، بلادان قورخما ائرتَیه قالان ، آرخایا قالار

• اؤردک اتین قاز اتین ، یئیَن بیلر لإّتین

• اؤردک گلیب قاز اولماز، گلین گلیب قیز اولماز

• اؤردَگی باغلاماغا ایپک گرک ، یار ایله اویناماغااورَک گرک

• اؤردَگی سو ایله قورخوتمازلار

• ائرمنی دن شاهید ایستَدیلر ، اوزوم آیاقلایان گتیردی

• اؤز آدینی اؤزگه لره قویما

• اؤز اؤزونه ائیلَیَنه چاره یوخدور

• اؤز ائولرینین تولکوسو ، اؤزگه ائوینین آسلانی دیر

• اؤز ائویمین نؤکرییَم ، اؤزگه ائوینین آغاسی

• اؤز ائوینده اؤز باشینی باغلایا بیلمیر ، اؤزگه ائوینده گلین باشی باغلاییر

• اؤز چؤرَگینی اؤزگه سوفره سینده یئمه

• اؤز عاغلینی اؤزگه عاغلینا وئرمه

• اؤز قدرینی بیلمَیَنین قدرینی اؤزگه سی ده بیلمز

• اؤز قورو چؤرَییم ، اؤزگه نین پیلوووندان ) چیلوو( یاخشیدیر

• اؤز کؤوشنینده اوتلایان مال آج قالماز

• اؤز گؤزونده بایقوشون بالاسی ، تاووس قوشوندان دا گؤزلدیر

• اؤز گؤزونده تیری گؤرمور، اؤزگه گؤزونده قیل سئچیر

• اؤز گؤزونده دیرَگی گؤرمور، اؤزگه گؤزونده چؤپو گؤرور

• اؤزو عدالتلی اولانین قاضییا احتیاجی اولماز

• اؤزو قازانمایان مال قدرینی بیلمز

• اؤزو ییخیلان آغلاماز

• اؤزون باخما سؤزونه باخ

• اؤزوندن قوّتلی ایله آیاق چکمه

• اؤزونده اولمایاندا قونشویا گئدرسن ، قونشوندا اولمایاندا هارا گئدرسن ؟

• اؤزونو یاستا بیلسن ، یولداشینی اؤلموش بیل

• اؤزونو باشقاسینا نردیوان ائیلَمه

• اؤزونه حرمت قویمایان ، اؤزگَیه ده حرمت قویماز

• اؤزونه قییمادیغینی ، اؤزگیَه ده قییما

• ائششک نه بیلیر زعفران نه دیر؟

• اؤکوز اؤزونه یونجا اَکنده باشی آغرییار

• اؤکوز اؤلدو، اورتاق آیریلدی

• اؤکوز اؤلر گونو قالار، ایگید اؤلر اونو( شهرت( قالار

• اؤکوز اؤلمَیینجه اینگه قیمت اولماز

• اؤکوز اولاجاق دانا پوخوندان بیلینر

• اؤکوزو اولانا بورج گون وئرلر

• اؤلموش آتا یوک چاتمازلار

• اؤلموش آسلانا دووشانلار دا هجوم ائیلر

• اؤلموش آسلاندان دیر کؤپک یاخشیدیر

• اؤلموش دوه نین دریسی بیر ائششگه یوکدور

• اؤلَنین بورجونو باققال دیریلره یوکلر

• اؤلو آسلانین ساققالینی یولارلار

• اؤلوسو اولان بیر گون آغلار ، دلیسی اولان هر گون آغلار

• اؤلوم قاش ایله گؤز آراسیندادیر

• اؤلوم وار آرلوم کیمی ، اؤلوم وار ظولوم( ظلم) کیمی

• اؤلونو بیر دفعه یویارلار

• اؤلونون وصیّتی اؤزو ایله گئدر

• ائله ائیله کی ، بیرده بازارا شور ساتان گلسین ( دئییم)

• ائله ایش توت کی، ایچیندن قنبر قولو چیخماسین( دئییم)

• ائله باغین بئله ده مئیوه سی اولار

• ائله تیکه گؤتور کی ، اودا بیلَسن( دئییم(

• ائله دون گئیمک گرک کی ، یاماغی ائوده تاپیلا

• ائله سؤز دئه کی ، کالی تؤکولسون دَیمیشی قالسین) دئییم(

• ائله سؤز دئییر کی ، پیشمیش تویوغون گولمگی گلیر) دئییم)

• ائله قازانین بئله ده آشی اولار( دئییم)

• اؤیرنمَیه عار اولماز

• اؤیودو آلمایانا وئرلر

• اائله چؤمچه نین بئله ده قازانی اولار( متافور دور)

• احتیاج انسانس هر ایشه قویار

• ارز ایشینی اؤزون گؤر

• ارکوزو اولانا یول گؤسترن چوخ اولار

• اغاج بهشتدن چیخیب

Mustafa Araz یکشنبه 1 خرداد‌ماه سال 1390 ساعت 21:22
0 نظر

آتا بابا سؤزلری

ـــ الله آدامین عمرونن گوتوسون، شانسینا قویسون

      (بد شانسها میگویند)خداوند از عمر آدم کم کند وبر شانسش اضافه کند

ـــ  دَویه دئدیلر بوینون ایری دیر، دئدی هارام دوزدی کی

   به شتر گفتند گردنت کج است شتر گفت کجایم راست است؟ (در مورد کسی که زیاد بد شانسی می آورد)

ـــ الیندن یاپیشانی گلمز، قئچینان چکنی گلر

     کسی دست آدم بد بخت را نمی گیرد ولی پایش را خوب میکشند

ـــ آلله ها قوربان اولوم کی، یاغی یاغ اوسته وئریب یارمانی یاوان قویوب

     قربان خداوند بروم که به یکی روغن روی روغن (صد نازو نعمت) داده وبرای یکی هم بلغور خالی

 ـــ  کاسیبی، دوه اوستونده ایلان ویرار

      آدم فقیر(بدبخت) اگر روی شتر هم باشد مار آن را میزند

ـــ  قارا باخت، داغلارا چیخسا داغلاری دومان آلار

     آدم سیاه بخت اگر بخواهد به کوه برود کوهها را مه میگیرد

ـــ هامئنی قورد یئدی، بیزیم کیمین سوموگی چوللره داغیلان اولمادی

     همه را گرگ خورد ولی هیچ کس مثل ما استخوانهایش در بیابانها پخش نشد

ـــ   !!!!! ـونده آغ توک وار

       نماد بد شانسی است . ترجمه کوچکش میکند

ـــ  نه قئز اولدوخ قئزلارا قوشولاخ ، نه آرواد اولدوخ آروادلارا

      (خانمهای بدشانس میگویند ) نه دختر شدیم که قاطی دخترا بشویم نه زن شدیم که قاطی زنان بشویم

ــــ  آتا ائوینده ده قارا گون، ار ائوینده ده

       (خانمهای سیاه بخت می گویند) هم در خانه پدری سیاه بخت بودیم هم درخانه شوهر
Mustafa Araz یکشنبه 1 خرداد‌ماه سال 1390 ساعت 21:20
0 نظر

فهرست سدهای در دست ساخت حوضه اصلی ارومیه


جدول شماره 2

فهرست سدهای در دست ساخت حوضه اصلی ارومیه 

 تعداد: 12 مورد

 

استان

مرحله

دستگاه اجرایی

عنوان سد

ردیف
آذربایجان غربی اجرایی - بدنه سد آب منطقه ‏ای آذربایجان غربی سد سنجاق 1
آذربایجان غربی اجرایی - بدنه سد آب منطقه ‏ای آذربایجان غربی سد خراسانه بوکان 2
آذربایجان غربی اجرایی - بدنه سد آب منطقه ‏ای آذربایجان غربی سد نازلو 3
آذربایجان غربی اجرایی - بدنه سد آب منطقه ‏ای آذربایجان غربی سد اشنویه  - چپرآباد 4
آذربایجان شرقی اجرایی - بدنه سد آب منطقه‏ای آذربایجان شرقی سد چوغان - جوقان 5
آذربایجان غربی اجرایی - سیستم انحراف آب Tب منطقه‏ای آذربایجان غربی سد باراندوز 6
آذربایجان غربی اجرایی - بدنه سد Tب منطقه‏ای آذربایجان غربی سد ورگیل 7
آذربایجان شرقی اجرایی - بدنه سد آب منطقه‏ای آذربایجان شرقی سد لیلان چای 8
آذربایجان غربی اجرایی - بدنه سد Tب منطقه‏ای آذربایجان غربی سد احمدآباد سفلی 9
آذربایجان غربی اجرایی - بدنه سد Tب منطقه‏ای آذربایجان غربی سد سیمینه رود 10
آذربایجان شرقی اجرایی - بدنه سد آب منطقه‏ای آذربایجان شرقی سد شهید مدنی- ونیار 11
کردستان اجرایی - بدنه سد آب منطقه‏ای کردستان سد چراغ ویس 12

 

جدول شماره 3

فهرست سدهای در دست مطالعه حوضه اصلی ارومیه 

 تعداد: 40 مورد

 

استان

مرحله

دستگاه اجرایی

عنوان سد

 ردیف
آذربایجان غربی در دست مطالعه - مرحله اول آب منطقه‏ای آذربایجان غربی سد زره شوران 1
آذربایجان غربی در دست مطالعه - مرحله اول آب منطقه‏ای آذربایجان غربی سد قینرجه 2
آذربایجان غربی در دست مطالعه - مرحله اول آب منطقه‏ای آذربایجان غربی سد خلیفان 3
آذربایجان غربی در دست مطالعه - مرحله اول آب منطقه‏ای آذربایجان غربی سد زیدکندی 4
آذربایجان غربی در دست مطالعه - مرحله اول آب منطقه‏ای آذربایجان غربی سد مامالو 5
آذربایجان غربی در دست مطالعه - مرحله اول آب منطقه‏ای آذربایجان غربی سد بردوک 6
آذربایجان غربی در دست مطالعه - مرحله اول آب منطقه‏ای آذربایجان غربی سد فلکان 7
آذربایجان غربی در دست مطالعه - مرحله اول آب منطقه‏ای آذربایجان غربی سد رشکان 8
آذربایجان غربی در دست مطالعه  - مرحله دوم آب منطقه‏ای آذربایجان غربی سد خانقاه سرخ 9
آذربایجان غربی در دست مطالعه - مرحله اول آب منطقه‏ای آذربایجان غربی سد گل تپه مهاباد 10
آذربایجان غربی در دست مطالعه - مرحله اول آب منطقه‏ای آذربایجان غربی سد دیرعلی 11
آذربایجان غربی در دست مطالعه  - مرحله دوم آب منطقه‏ای آذربایجان غربی سد یزدکان 12
کردستان در دست مطالعه - مرحله اول آب منطقه‏ای کردستان سد کردکند - قپلانتو 13
آذربایجان غربی در دست مطالعه - مرحله اول آب منطقه‏ای آذربایجان غربی سد شیرمرد 14
آذربایجان غربی در دست مطالعه - مرحله اول آب منطقه‏ای آذربایجان غربی سد قیزقاپان 15
آذربایجان غربی در دست مطالعه - مرحله اول آب منطقه‏ای آذربایجان غربی سد حاجی بابا 16
آذربایجان غربی در دست مطالعه - مرحله اول آب منطقه‏ای آذربایجان غربی سد بالقچی 17
آذربایجان شرقی در دست مطالعه  - مرحله دوم آب منطقه‏ای آذربایجان شرقی سد مردق چای قره ناز 18
کردستان در دست مطالعه - مرحله اول آب منطقه‏ای کردستان سد مرخز 19
آذربایجان شرقی در دست مطالعه - مرحله اول آب منطقه‏ای آذربایجان شرقی سد هرزورز هریس - خارج بستر 20
آذربایجان غربی در دست مطالعه - مرحله اول آب منطقه‏ای آذربایجان غربی سد کهریز 21
آذربایجان شرقی در دست مطالعه - مرحله اول آب منطقه‏ای آذربایجان شرقی سد شورسو 22
آذربایجان شرقی در دست مطالعه - مرحله اول آب منطقه‏ای آذربایجان شرقی سد ابرغان 23
آذربایجان شرقی در دست مطالعه  - مرحله دوم جهاد کشاورزی سد ترپ 24
آذربایجان شرقی در دست مطالعه - شناسایی آب منطقه‏ای آذربایجان شرقی سد آتمیان 25
آذربایجان غربی در دست مطالعه  - مرحله اول آب منطقه‏ای آذربایجان غربی سد آجرلو 26
آذربایجان شرقی در دست مطالعه  - مرحله اول آب منطقه‏ای آذربایجان شرقی سد ساینجق 27
آذربایجان شرقی در دست مطالعه  - مرحله اول آب منطقه‏ای آذربایجان شرقی سد توپچی 28
آذربایجان غربی در دست مطالعه  - مرحله اول جهاد کشاورزی سد سردارآباد 29
آذربایجان غربی در دست مطالعه  - مرحله اول آب منطقه‏ای آذربایجان غربی سد باروق - قطار 30
آذربایجان شرقی در دست مطالعه - مرحله دوم جهاد کشاورزی سد دوش 31
آذربایجان شرقی در دست مطالعه  - مرحله اول آب منطقه‏ای آذربایجان شرقی سد سینیخ چای 32
آذربایجان شرقی در دست مطالعه  - مرحله اول آب منطقه‏ای آذربایجان شرقی سد قاشقیه 33
آذربایجان شرقی در دست مطالعه - شناسایی آب منطقه‏ای آذربایجان شرقی سد عباس آباد  - هریس 34
آذربایجان شرقی در دست مطالعه - شناسایی جهاد کشاورزی سد عسگرآباد 35
آذربایجان شرقی در دست مطالعه - شناسایی آب منطقه‏ای آذربایجان شرقی سد آلقو 36
آذربایجان شرقی در دست مطالعه - مرحله دوم آب منطقه‏ای آذربایجان شرقی سد امام چای 37
کردستان در دست مطالعه - مرحله دوم آب منطقه‏ای کردستان سد سنته 38
آذربایجان غربی در دست مطالعه  - مرحله اول آب منطقه‏ای آذربایجان غربی سد خانم گلی 39
آذربایجان شرقی در دست مطالعه - مرحله دوم آب منطقه‏ای آذربایجان شرقی سد خراجوچای 40



منابع:


- شرکت مدیریت منابع آب ایران

 

http://daminfo.wrm.ir/tabularview-fa.html?rnd=85258

 

  - شرکت مدیریت منابع آب ایران

 

http://daminfo.wrm.ir/tabularview-fa.html?rnd=10884


Mustafa Araz جمعه 30 اردیبهشت‌ماه سال 1390 ساعت 17:10
0 نظر

نقدی بر کتاب‌ آذری یا زبان‌ باستان‌ آذربایجان‌....دکتر جواد هیئت

نقدی بر کتاب‌ آذری یا زبان‌ باستان‌ آذربایجان‌....دکتر جواد هیئت‌‌



حدود هفتاد و پنج‌ سال‌ پیش‌ کتابی بنام‌ «آذری یا زبان‌ باستان‌ آذربایجان‌» از طرف‌ سید احمد کسروی در تهران‌ انتشار یافت‌. این‌ کتاب‌ درآن‌ موقع‌ به‌ عنوان‌ حرف‌ تازه‌ سر و صدائی کرد و چون‌ موافق‌ جریان‌ و جو حاکم‌ سیاسی و فرهنگی و خواسته‌های رژیم‌ وقت‌ بود در بسیاری ازخوانندگان‌ که‌ با اصول‌ زبانشناسی و تاریخ‌ زبانهای کشورمان‌ آشنائی کافی نداشتند، تأثیر قابل‌ توجهی داشت‌
 

نقدی بر کتاب‌ آذری یا زبان‌ باستان‌ آذربایجان‌

 جواد هیئت‌‌

حدود هفتاد و پنج‌ سال‌ پیش‌ کتابی بنام‌ «آذری یا زبان‌ باستان‌ آذربایجان‌» از طرف‌ سید احمد کسروی در تهران‌ انتشار یافت‌. این‌ کتاب‌ درآن‌ موقع‌ به‌ عنوان‌ حرف‌ تازه‌ سر و صدائی کرد و چون‌ موافق‌ جریان‌ و جو حاکم‌ سیاسی و فرهنگی و خواسته‌های رژیم‌ وقت‌ بود در بسیاری ازخوانندگان‌ که‌ با اصول‌ زبانشناسی و تاریخ‌ زبانهای کشورمان‌ آشنائی کافی نداشتند، تأثیر قابل‌ توجهی داشت‌ که‌ هنوز هم‌ آثار آن‌ کم‌ و بیش‌ادامه‌ دارد و چون‌ در این‌ مورد جز تأیید و یا سکوت‌ تاکنون‌ جوابی نوشته‌ نشده‌ هنوز هم‌ عده‌ای از هم‌ میهنان‌ ما نوشته‌های او را لااقل‌ در این‌مورد از کشفیات‌ حقایق‌ تاریخی می‌پندارند! در این‌ اواخر عده‌ای از همشهریان‌ عزیز با نامه‌ و یا شفاهاً دربارة‌ نوشته‌های کتاب‌ فوق‌الذکر سئوال‌ می‌کنند و نظر ما را جویا می‌شوند. با در نظر گرفتن‌ مراتب‌ فوق‌ اینجانب‌ بعد از خواندن‌ کتاب‌ زبان‌ آذری کسروی لازم‌ دیدم‌ برای روشن‌ شدن‌ ذهن‌ خوانندگان‌ مقاله‌ زیر رابرای چاپ‌ در هفته‌نامه‌ شمس‌ تبریز ارسال‌ نمایم‌. نویسنده‌ در دیباچة‌ کتاب‌ «آذری‌» انگیزه‌ نگارش‌ خود را چنین‌ بیان‌ می‌کند: بیست‌ و اندی سال‌ پیش‌ یک‌ رشته‌ گفتارها در روزنامه‌های تهران‌، قفقاز و استانبول‌ در پیرامون‌ مردم‌ آذربایجان‌ و زبان‌ آنجا نگارش‌یافت‌. در عثمانی در آن‌ زمان‌ دستة‌ اتحاد و ترقی بروی کار آمده‌ و آنان‌ به‌ این‌ می‌کوشیدند که‌ همه‌ ترکان‌ را در هر کجا که‌ هستند با خودهمدست‌ گردانند و یک‌ توده‌ ترک‌ بسیار بزرگی پدید آورند و در قفقاز نیز پیروی از اندیشه‌ ایشان‌ می‌نمودند و... بعد می‌گوید: «لیکن‌ درتهران‌ روزنامه‌ها به‌ جوش‌ آمده‌ به‌ پاسخ‌ می‌کوشیدند و چیزهائی می‌نوشتند که‌ اگر ننوشتندی بهتر بودی‌... چنانکه‌ یکی از روزنامه‌های‌تهران‌ می‌نوشت‌ مغولان‌ چون‌ به‌ ایران‌ آمدند با زور و فشار ترکی را در آذربایجان‌ رواج‌ دادند. این‌ است‌ نمونه‌ای از پاسخ‌هائی که‌ به‌نویسندگان‌ ترک‌ داده‌ می‌شد و شما چون‌ بسنجید چندین‌ نادرستی در آن‌ پدیدار است‌ زیرا...». بعد می‌گوید: «و چون‌ سخن‌ از آذربایجان‌ و مردم‌ آنجا می‌رفت‌ و من‌ برخاسته‌ از آذربایجانم‌ بر آن‌ شدم‌ چگونگی را از راهش‌جستجو کنم‌ و به‌ نتیجه‌ روشنی رسانم‌. اینست‌ دفتری بنام‌ آذری یا زبان‌ باستان‌ آذربایجان‌ پدید آوردم‌». بعد در زیرنویس‌ همان‌ صفحه‌ اضافه‌ می‌نماید: «پیش‌ از آن‌ برخی از نگارندگان‌ اروپائی «آذری‌» را ترکی آذربایگان‌ شناخته‌ بودند.چنانکه‌ در آنسیکلوپدی اسلامی در حرف‌ «الف‌» که‌ پیش‌ از دفترچة‌ من‌ چاپ‌ شده‌ آذری را به‌ همین‌ معنی آورده‌ و لیکن‌ سپس‌ درحرف‌ «تا» در گفتگو از تبریز که‌ پس‌ از دفترچة‌ من‌ چاپ‌ یافته‌ آذری به‌ معنی درست‌ خود آمده‌». در مورد اتحاد و ترقی لازم‌ به‌ توضیح‌ است‌ که‌ اتحاد و ترقی نام‌ حزبی است‌ که‌ در اواخر خلافت‌ عثمانی تشکیل‌ و مدتی حکومت‌را به‌ دست‌ گرفت‌ ولی ایدئولوژی این‌ حزب‌ پان‌تورکیزم‌ نبود بلکه‌ ناسیونالیزم‌ ترک‌ بود. در برابر دولت‌ عثمانی و طبقة‌ حاکم‌ وقت‌ که‌از اقوام‌ مختلف‌ ترک‌، عرب‌، کرد، آرناوود (آلبانیائی‌) و غیره‌ تشکیل‌ شده‌ بود. این‌ حزب‌ از نظر سیاسی مشروطه‌ خواه‌ و مخالف‌استبداد خلفای عثمانی بود. با این‌ همه‌ عنوان‌ کردن‌ این‌ مسئله‌ از طرف‌ مؤلف‌ نشان‌ می‌دهد که‌ کتاب‌ با انگیزة‌ سیاسی نوشته‌ شده‌است‌. 1ـ در مورد اصطلاح‌ زبان‌ آذری باید متذکر شوم‌ که‌ هنوز هم‌ در غرب‌ دانشمندان‌ زبانشناس‌ «آذری‌» را نام‌ ترکی آذربایجانی‌می‌شناسند و گاهی هم‌ به‌ لهجه‌ آذری منظور نظر مؤلف‌ اشاره‌ای می‌کنند (رجوع‌ شود به‌ آنسیکلوپدیهای معاصر انگلیسی‌، فرانسه‌ وآلمانی و آنسیکلوپدی اسلام‌ و کتابهای تورکولوژی مؤلفین‌ غربی‌). - در صفحه‌ 9 در بحث‌ آذری یا زبان‌ آذربایجان‌ از ابن‌ حوقل‌ چنین‌ نقل‌ می‌نماید: «پسر حوقل‌ که‌ در نیمه‌ یکم‌ سده‌ چهارم‌ کتاب‌«المسالک‌ و الممالک‌» نوشته‌ در سخن‌ راندن‌ از آذربایجان‌ و آران‌ و ارمنستان‌ چنین‌ می‌گوید: «زبان‌ مردم‌ آذربایجان‌ و زبان‌ بیشتری ازمردم‌ ارمنستان‌ فارسی و عربی است‌ لیکن‌ کمتر کسی به‌ عربی سخن‌ گوید و آنانکه‌ به‌ فارسی سخن‌ گویند به‌ عربی نفهمند تنهابازرگانان‌ و زمین‌داران‌اند که‌ گفتگو با این‌ زبان‌ نیک‌ توانند. برخی تیره‌ها نیز در اینجا و آنجا زبانهای دیگری می‌دانند. چنانکه‌ مردم‌ارمنستان‌ به‌ ارمنی و مردم‌ بردعه‌ به‌ آرانی سخن‌ گویند...» با توجه‌ و دقت‌ به‌ نوشته‌ ابن‌ حوقل‌ و زیرنویس‌ کسروی معلوم‌ می‌شود که‌ در قرن‌ چهارم‌ هجری هم‌ اران‌ یا بردعه‌ جزو آذربایجان‌ به‌شمار می‌آمده‌ است‌. اگرچه‌ در آن‌ زمان‌ هم‌زبان‌ مردم‌ فارسی و عربی نبوده‌ و در اران‌ زبان‌ اکثریت‌ مردم‌ و زبان‌ رایج‌ ترکی بوده‌است‌.(1) - در صفحه‌ 11 از قول‌ یاقوت‌ حموی دربارة‌ آذربایجان‌ می‌نویسد: «نیمزبانی دارند که‌ آذریه‌ نامیده‌ شود و کسی جز از خودشان‌نفهمد (معجم‌البلدان‌). از این‌ سخن‌ یاقوت‌ حموی پیداست‌ که‌ زبان‌ گفتگوی مردم‌ آذربایجان‌ (نیم‌ زبان‌) در حد لهجه‌ و یا گویشی بوده‌ که‌ برای فارسی‌زبانان‌ هم‌ قابل‌ فهم‌ نبوده‌ است‌. با وجود این‌ کسروی بعد از نقل‌ و قول‌ یاقوت‌ حموی آذری را شاخه‌ای از فارسی می‌خواند! در صفحة‌ 13 در مبحث‌ «ترکی چگونه‌ و از کی به‌ آذربایجان‌ راه‌ یافته‌» می‌نویسد: «از آنچه‌ تا اینجا گفتیم‌ پیداست‌ که‌ آذربایجان‌ تاسده‌های پیشین‌ تاریخ‌ هجری مردمش‌ جز آریان‌ یا ایران‌ و زبانش‌ جز از ریشه‌ آری نبوده‌ و تا سدة‌ هشتم‌ آذری زبان‌ آنها بوده‌...» 2ـ مؤلف‌ در صفحه‌ (6) می‌نویسد: «آری ما این‌ را نیز می‌دانیم‌ که‌ پیش‌ از ایران‌ (آریائیها) بومیان‌ دیگری در آذربایجان‌ می‌نشسته‌اندو ایران‌ چون‌ به‌ آنجا درآمده‌ و بر آن‌ بومیان‌ چیره‌ شده‌اند دو تیره‌ به‌ هم‌ در آمیخته‌اند ولی این‌ در همه‌ جا بوده‌ است‌ و ما در پی آن‌نیستیم‌ که‌ بگوئیم‌ مردم‌ آذربایجان‌ یا مردم‌ ایران‌ تنها از ریشه‌ ایر بوده‌اند...» با وجود این‌ کسروی نوشته‌ خود را ندیده‌ گرفته‌ و مردم‌آذربایجان‌ را به‌ طور مطلق‌ آریائی می‌شمارد. - در صفحه‌ 15 در مبحث‌ «نخستین‌ دسته‌های ترکان‌ در آذربایجان‌» می‌نویسد «مهاجرت‌ نخستین‌ دستة‌ ترکان‌ به‌ آذربایجان‌ درزمان‌ سلطان‌ محمود غزنوی اتفاق‌ افتاد!» به‌ طوریکه‌ در تواریخ‌ نوشته‌ شده‌ نخستین‌ دسته‌های ترکان‌ قبل‌ از اسلام‌ یعنی در قرنهای 5-2 میلادی به‌ آذربایجان‌ آمدند (هونها،سابیرها، آغاچریها، خزرها و بلغارها، پئچه‌نک‌ها و قبچاقها، کنگرلوها، اوْن‌ اوْغوز و ساری اوْغوزها(2)). بعد در زمان‌ انوشیروان‌ (قرن‌ ششم‌ میلادی‌) دسته‌ای از ترکان‌ گوگ‌ ترک‌ غربی از سپاه‌ ایستمی‌خان‌ به‌ ایران‌ آمدند و با دستورانوشیروان‌ در آذربایجان‌ ساکن‌ شدند (یادداشتهای انوشیروان‌، ترجمه‌ رحیم‌زاده‌ صفوی‌). - بعد به‌ مهاجرت‌ ترکان‌ در زمان‌ سلجوقیان‌ اشاره‌ می‌کند و می‌گوید: «ما نمی‌توانیم‌ گفت‌ که‌ در زمان‌ مغول‌ بر شمارة‌ ترکان‌ درآذربایجان‌ افزود و رهنمونی برای چنان‌ سخنی در دست‌ نمی‌داریم‌». - لازم‌ به‌ یادآوری است‌ که‌ غیر از ترکان‌ اوغوز (غز) که‌ همراه‌ سلجوقیان‌ به‌ ایران‌ آمدند و بیشترشان‌ در آذربایجان‌ و آناطولی سکنی‌گزیدند انبوع‌ ترکان‌ قبچاق‌ نیز در اواخر قرن‌ نهم‌ میلادی از شمال‌ دریای خزر و قفقازیه‌ به‌ آذربایجان‌ آمده‌ و در آنجا ماندند. ضمناًطبق‌ نوشته‌های مورخین‌ اروپائی‌و اسلامی (جامع‌التواریخ‌، وصاف‌، عبدالله‌ کاشانی و ابن‌ اثیر) بیش‌ از نصف‌ سپاهیان‌ مغولان‌ راترکان‌ تشکیل‌ می‌دادند و عدة‌ زیادی از فرماندهان‌ ارتش‌ مغول‌ ترک‌ بودند. در زمان‌ هلاکو در حدود دو میلیون‌ ترک‌ با مغولان‌ به‌ ایران‌آمدند که‌ بیشترشان‌ در آذربایجان‌ اتراق‌ کردند. بنابراین‌ برخلاف‌ نظر کسروی در زمان‌ مغولان‌ برتعداد ترکان‌ در آذربایجان‌ افزوده‌شده‌ و زبان‌ عمومی مردم‌ آذربایجان‌ ترکی شده‌ بود. به‌ طوریکه‌ ابن‌ بطوطه‌ و ابن‌ فضل‌الله‌ العمری (سیاحان‌ معروف‌ عرب‌) که‌ در قرن‌14 میلادی از تبریز دیدن‌ کرده‌اند اهالی را ترک‌ زبان‌ توصیف‌ نموده‌اند. - مؤلف‌ در صفحه‌ 21 صراحتاً اعتراف‌ می‌کند که‌ رواج‌ ترکی در آذربایجان‌ در 70 سال‌ دوران‌ حکومت‌ قره‌قویونلو و آق‌ قویونلوهابوده‌ زیرا «در این‌ زمان‌ ترکان‌ با انبوهی بسیار رو به‌ اینجا آوردند و بر شمارة‌ ایشان‌ بسیار افزوده‌...» بعد در صفحه‌ بعدی همگانی شدن‌ترکی را در آذربایجان‌ در زمان‌ صفویان‌ می‌نگارد. به‌ نظر مؤلفین‌ غربی ترکی از زمان‌ سلاجقه‌ زبان‌ اکثریت‌ مردم‌ شده‌ است‌ ولی‌دانشمندان‌ شوروی معتقدند که‌ ترکی در قرنهای 9-7 میلادی یعنی دوم‌ هجری زبان‌ عموم‌ مردم‌ را در آذربایجان‌ تشکیل‌ می‌داده‌است‌. در صفحه‌ 22 از نسبت‌ مادری شاه‌ اسماعیل‌ که‌ دختر اوزون‌ حسن‌ بوده‌ سخن‌ می‌گوید و اشاره‌ می‌کند که‌ شعر ترکی را به‌ پیروی ازامیرعلیشیر نوائی می‌سروده‌، ضمناً اعتراف‌ می‌کند که‌ «یاران‌ او (شاه‌ اسماعیل‌) جز ایل‌های استاجلو و شاملو و تکلو و ورساق‌ وروملو و ذوالقدر و افشار و قاجار نبوده‌اند و دسته‌هائی نیز از قرچه‌داغ‌ آذربایجان‌ با ایشان‌ بوده‌اند». - شاه‌ اسماعیل‌ علاوه‌ بر اینکه‌ خودش‌ نوة‌ اوُزون‌ حسن‌ پادشان‌ آق‌ قویونلو بود پدرش‌ سلطان‌ حیدر هم‌ خواهرزادة‌ اوزون‌ حسن‌ بودولی شعر ترکی را به‌ پیروی از امیرعلیشیر نوائی نمی‌سرود. نوائی تمام‌ اشعارش‌ را به‌ وزن‌ عروضی گفته‌ در صورتیکه‌ اکثریت‌ اشعارشاه‌ اسماعیل‌ خطائی به‌ وزن‌ هجائی یعنی به‌ شکل‌ شعر عامیانه‌ و مردمی (عاشق‌) است‌ و بیشتر برای ترویج‌ مذهب‌ شیعه‌ در بین‌ایلات‌ قیزیل‌ باش‌ که‌ جز ترکی نمی‌دانستند سروده‌ شده‌ است‌. - در صفحه‌ 24 مؤلف‌ چنین‌ می‌نویسد: «هم‌ باید دانست‌ که‌ پراکندگی زبان‌ ترکی در ایران‌ در زمان‌ صفویان‌ به‌ بالاترین‌ پایگاه‌ خودرسید و چون‌ ایشان‌ سپری شدند پیشرفت‌ ترکی نیز باز ایستاد و سپس‌ روبه‌ پیشرفت‌ نهاد. بویژه‌ پس‌ از آغاز مشروطه‌ و پیدایش‌ شورکشورخواهی در ایران‌ و بنیاد یافتن‌ روزنامه‌ها و دبستانها که‌ اینها ترکی را پس‌ می‌برد و از میدان‌ آن‌ می‌کاهد». بعد می‌گوید: «با آنکه‌زبان‌ کنونی فارسی بسیار نارساست‌ و بسیاری از معنی‌هائی که‌ به‌ ترکی توان‌ فهمانید این‌ زبان‌ به‌ فهمانیدن‌ آنها توانا نیست‌ و از هر باره‌بر یک‌ آذربایجانی سخت‌ است‌ که‌ با این‌ زبان‌ سخن‌ راند با این‌ همه‌ در آذربایجان‌ آرزوی رواج‌ فارسی در میان‌ خاندانها از سالها روان‌است‌». مؤلف‌ با آنکه‌ اعتراف‌ می‌کند که‌ ترکی به‌ علت‌ آمدن‌ انبوه‌ اقوام‌ ترک‌ و مستحیل‌ شدن‌ مردم‌ بومی در آنها زبان‌ عمومی مردم‌ شده‌ بازمی‌خواهد زبان‌ ترکی را که‌ زبان‌ طبیعی مردم‌ می‌باشد از بین‌ ببرد (بازپس‌ بزند) و بجای آن‌ نه‌ نیم‌ زبان‌ آذری قدیم‌ را بلکه‌ زبان‌ فارسی‌را جایگزین‌ نماید. اما این‌ امر تقریباً محال‌ را چگونه‌ می‌خواهد انجام‌ دهد! ضمناً مؤلف‌ در زیرنویس‌ صفحه‌ 25 ادعا می‌کند که‌نارسائی فارسی را که‌ مربوط‌ به‌ محدودیت‌ اشکال‌ و زمانهای گذشته‌ و حال‌ افعال‌ بوده‌ خود او رفع‌ کرده‌ است‌! - اما علت‌ اینکه‌ در اوایل‌ صفویه‌ ترکی در آذربایجان‌ قوت‌ گرفت‌ و بیش‌ از پیش‌ تعمیم‌ یافت‌، همچنانکه‌ مؤلف‌ در صفحه‌ 24می‌نویسد آمدن‌ ایلات‌ ترک‌ (شیعه‌ قیزیلباش‌) استاجلو، شاملو، روملو... همراه‌ شاه‌ اسماعیل‌ برای به‌ دست‌ آوردن‌ پیروزی و برپائی‌دولت‌ صفویه‌ و همچنین‌ مهاجرت‌ اقوام‌ ترک‌ از شرق‌ آسیای صغیر به‌ آذربایجان‌ بود. با وجود این‌ در همان‌ ابتدای حکومت‌ صفویه‌نیز فارسی زبان‌ رسمی دولت‌ بود و ترکی در زمان‌ شاه‌ اسماعیل‌ و طهماسب‌ اول‌ در کنار فارسی مقام‌ دوم‌ را داشت‌ و بعد از روی کارآمدن‌ شاه‌ عباس‌ اول‌ و انتقال‌ پایتخت‌ به‌ اصفهان‌ ترکی‌، به‌ قول‌ مؤلف‌، بازپس‌ زده‌ شده‌ و کارها از دست‌ خوانین‌ و بیگهای ترک‌ گرفته‌و به‌ دست‌ فارس‌های شهری سپرده‌ شد. و اما در دوران‌ اخیر «پس‌ از آغاز مشروطه‌ و پیدایش‌ کشورخواهی در ایران‌» ترکی بازپس‌نرفت‌ زیرا مشروطه‌ نهضت‌ آزادیخواهی بود و برای بریدن‌ زبان‌ مردم‌ برپا نشده‌ بود بلکه‌ بعد از روی کارآمدن‌ رضاشاه‌ و تعطیل‌مشروطه‌ و ترویج‌ ملی‌گرائی افراطی فارس‌، ترکی بازپس‌ زده‌ شد! مؤلف‌ در صفحات‌ 26 و 27 می‌گوید: «باید دانست‌ زبانی که‌ ما امروز سخن‌ می‌گوئیم‌ و آنرا فارسی و یا ایرانی می‌نامیم‌ همان‌ زبانست‌که‌ چهار هزار سال‌ پیش‌ از این‌ ایران‌ یا مردم‌ ایر در میهن‌ باستان‌ خود (ایران‌ ویچ‌) سخن‌ می‌گفته‌اند» بعد بوجود دو زبان‌ شمال‌ وجنوب‌ اعتراف‌ می‌کند و بعد زبانهای پارس‌، مد، پارت‌ و پهلوی را یکی می‌داند و می‌گوید «این‌ چیزی است‌ که‌ ما از روی اندیشه‌درمی‌یابیم‌». در زبانشناسی وقتی می‌توان‌ دو یا چند زبان‌ را یکی دانست‌ که‌ لااقل‌ برای هم‌ قابل‌ فهم‌ باشند. ما می‌دانیم‌ هیچکدام‌ از این‌ زبانها باآنکه‌ مانند دیگر زبانهای اروپائی از گروه‌ هند و اروپائی می‌باشند برای یکدیگر قابل‌ فهم‌ نیستند. بنابراین‌ نمی‌توان‌ آنها را یک‌ زبان‌دانست‌ ولو اینکه‌ ریشه‌ آنها مشترک‌ بوده‌ باشد. مؤلف‌ بارها بجای گویش‌، نیم‌ زبان‌ و زبان‌ به‌ کار می‌برد و همه‌ نیم‌ زبانها را که‌ از آمیزش‌ زبان‌ بومی و آریائی بوجود آمده‌اندشاخه‌های یک‌ زبان‌، ایران‌ (فارسی‌) می‌انگارد. در صورتیکه‌ این‌ گویشها: آذری‌، تاتی‌، هرزنی و سمنانی برای فارسی زبان‌ قابل‌ فهم‌نیست‌. بنابراین‌ طبق‌ اصول‌ زبانشناسی نمی‌توانند گویش‌ یا لهجه‌ای از آن‌ زبان‌ به‌ حساب‌ آیند. مؤلف‌ اغلب‌ اوقات‌ هویت‌ زبان‌ وگویش‌ها را به‌ قول‌ خودش‌ «به‌ اندیشه‌ درمی‌یابد!» در صورتیکه‌ در زبانشناسی بررسی و مقایسه‌ متون‌ کافی و تدقیق‌ زبانها از نظرفونه‌تیک‌ (اصوات‌)، مورفولوژی (اشکال‌ تصریفی‌) و لغات‌ و ساخت‌ جمله‌ها (نحو) برای تشخیص‌ هویت‌ زبانها و خویشی آنها بایکدیگر ضروری است‌. مؤلف‌ در صفحة‌ 30 و صفحات‌ قبل‌ دانسته‌ و یا ندانسته‌ فارسی دری را که‌ از آسیای میانه‌ آمده‌ و بوسیلة‌ غزنویان‌ و سلجوقیان‌ درایران‌ رواج‌ یافته‌ و در آذربایجان‌ فقط‌ زبان‌ دیوان‌ و ادب‌ بوده‌ جایگزین‌ زبان‌ یا نیمزبان‌ آذری می‌نماید. البته‌ اگر خواننده‌ متوجه‌ نشودو همفکر کسروی هم‌ بوده‌ باشد بسیار خوش‌آیند می‌نماید. در صفحه‌ 31 چنین‌ می‌گوید: «این‌ هم‌ باید گفت‌ که‌ در زبان‌ کنونی آذربایجان‌ کلمه‌های بس‌ فراوانی از فارسی به‌ کار می‌رود و اینهابی‌گمان‌ بازمانده‌ از آذری است‌». مؤلف‌ در اینجا نیز فارسی را با آذری مخلوط‌ می‌کند. کلماتیکه‌ از گویشهای بومی در ترکی راه‌ یافته‌ بسیار ناچیز و برای فارسی زبانان‌هم‌ قابل‌ فهم‌ نیست‌ ولی کلماتیکه‌ از فارسی وارد ترکی شده‌ از زبان‌ دولتی و ادبی و نوشتار نفوذ نموده‌ است‌ چه‌ تعداد آنها در شهرهابیشتر و در دهات‌ کمتر و در ایلات‌ کوچ‌نشین‌ به‌ حداقل‌ است‌. اکثریت‌ این‌ کلمات‌ برای مفاهیم‌ مدنی‌، فرهنگی‌، مذهبی و دولتی است‌که‌ از زبان‌ دولت‌ و دولتیان‌ و فرهنگ‌ و ادب‌ فارسی وارد زبان‌ ترکی شده‌ است‌ همچنانکه‌ کلمات‌ عربی وارد فارسی و ترکی گردیده‌است‌. مؤلف‌ چند دوبیتی را از کتاب‌ سلسلة‌النسب‌ بنام‌ شیخ‌ صفی آورده‌ که‌ بعنوان‌ نمونه‌ یکی را عیناً نقل‌ می‌کنیم‌: بشتو برآمریم‌ حاجت‌ روا بور(3)دلم‌ زنده‌ بنام‌ مصطفی بور اهرا دوار بو بور دام‌ بوپار سرهر دو دستم‌ بدامن‌ مرتضی بور(4) این‌ دو بیتی‌ها که‌ نمونه‌ اخیر آن‌ بیشتر به‌ ملمعات‌ آذری فارسی شبیه‌ است‌ به‌ احتمال‌ زیاد از شیح‌ صفی نیست‌. زیرا بنوشته‌ خودمؤلف‌ در صفوة‌الصفا که‌ نزدیک‌ به‌ زمان‌ شیخ‌ صفی نوشته‌ شده‌ چنین‌ آمده‌ است‌: «شیخ‌ جز یک‌ مصرع‌ از انشای مبارکش‌ معلوم‌نیست‌». یعنی شعری نسروده‌ است‌ و کتاب‌ سلسلة‌النسب‌ صفویه‌ متأخر است‌. دوم‌ اینکه‌ اگر شیخ‌ برای استاد خود شیخ‌ زاهد گیلانی‌شعری می‌سرود منطقاً باید به‌ زبان‌ فارسی که‌ قابل‌ فهم‌ هر دو بود سروده‌ می‌شد نه‌ به‌ گویشی آذری اردبیلی که‌ برای تبریزی هم‌ به‌زحمت‌ قابل‌ فهم‌ بوده‌ (صفحه‌ 35 و 36) تا چه‌ رسد برای شیخ‌ زاهد گیلانی‌. سوم‌ اینکه‌ به‌ گفتة‌ خود کسروی شیخ‌ صفی سنی بوده‌ درصورتیکه‌ دو بیتی بالا نشان‌ می‌دهد که‌ سراینده‌ آن‌ شیعه‌ است‌. مؤلف‌ بعد از دادن‌ نمونه‌ها به‌ تفسیر بعضی اسامی رایج‌ در آذربایجان‌ می‌پردازد و بقول‌ خودش‌ به‌ اندیشه‌ و گمان‌ برای آنها ریشه‌یابی‌می‌کند. مثلاً نام‌ شهر باکو را به‌ استناد کتابهای ارمنی باکاوان‌ یا باکوان‌ می‌خواند و آنرا از ترکیب‌ باک‌ و وان‌ می‌شمارد و باک‌ را به‌ معنی‌خدا و بزرگ‌ و وان‌ را مانندگان‌ به‌ معنی جا و زمین‌ و یا پیوستگی می‌گیرد. - باکو و باکی در ترکی قدیم‌ (دیوان‌ لغات‌الترک‌ محمود کاشغری نوشتة‌ 1072 میلادی‌) به‌ معنی تپه‌ می‌باشد و چون‌ باکو که‌ از طرف‌مردم‌ «باکی‌» تلفظ‌ می‌شود روی تپه‌ ساخته‌ شده‌ به‌ این‌ نام‌ نامیده‌ شده‌ است‌. باک‌ و باکوس‌ در یونان‌ قدیم‌ نام‌ خدای شراب‌ بوده‌ و باآتشکدة‌ موجود در باکو ارتباطی ندارد. در مورد ارونق‌ و اران‌ نیز کلمه‌ را با چند بار تجزیه‌ و تفسیر جایگاه‌ آریا یا ایرانی می‌داند. در مورد کلمة‌ اران‌ و ارونق‌ دکتر زهتابی‌شبستری در مقاله‌ای که‌ به‌ همین‌ عنوان‌ نوشته‌ و در مجله‌ وارلیق‌ چاپ‌ شده‌ ثابت‌ کرده‌ است‌ که‌ استنباط‌ کسروی غلط‌ است‌ و اران‌کلمه‌ ترکی است‌ و جمع‌ (ار) می‌باشد که‌ در ترکی قدیم‌ به‌ کار می‌رفته‌ و به‌ معنی گرمسیر است‌ (رجوع‌ شود به‌ مقالة‌ فوق‌الذکر دکترزهتابی‌). مؤلف‌ همة‌ این‌ نامها را فارسی می‌خواند. در صورتیکه‌ اغلب‌ آنها برای فارسی زبان‌ قابل‌ فهم‌ نیست‌. بعد می‌گوید اسامی هم‌ قبلاًفارسی بوده‌ که‌ توسط‌ ترکان‌ به‌ ترکی ترجمه‌ شده‌ است‌ و مثال‌ می‌آورد: یالقوز آغاج‌ (آنکه‌ یک‌ درخت‌ دارد)، ایستی بولاغ‌ (گرمخانی‌چشمه‌)، سؤگودلو (بیدک‌: آنکه‌ بید دارد)، قوزلو (جوزدان‌: آنکه‌ جوز یا گردکان‌ دارد) قبول‌ نظر نویسنده‌ در این‌ مورد نیز که‌ متکی به‌ اندیشه‌ و گمان‌ ایشان‌ است‌ بسیار مشکل‌ است‌ زیرا چگونه‌ می‌توان‌ پذیرفت‌ که‌ مردم‌در قدیم‌ بجای کلمة‌ یالقوز آغاج‌ (آنکه‌ تک‌ درخت‌ دارد) را که‌ یک‌ جمله‌ است‌ بکار برده‌ باشند. مؤلف‌ در کتاب‌ آذری یا زبان‌ باستان‌ آذربایجان‌ بجای معرفی متون‌ کافی و شرح‌ ویژگیهای زبانی (فونه‌تیک‌، مورفولوژی و گرامر،کلمات‌ و نحو زبان‌) و مقایسه‌ آن‌ با زبانهای آریائی و غیرآریائی بیشتر سعی نموده‌ وجود زبان‌ آذری را ثابت‌ کند. در این‌ راه‌ نیز اصول‌و روش‌ و ترمینولوژی زبانشناس‌ را بکار نگرفته‌ و گاهگاه‌ دچار لغزش‌ و اشتباه‌ گردیده‌ است‌. مثلاً آذری را یک‌ زبان‌ معرفی می‌کند ودر معرفی آن‌ چند جمله‌ و دوبیتی از گویشهای مختلف‌ اردبیلی‌، خلخالی و هرزنی ارائه‌ می‌دهد. از نظر زبانشناسی موقعی می‌توان‌لهجه‌ای را زبان‌ نامید که‌ دارای ادبیات‌ و گرامر و منطقة‌ کاربرد وسیع‌ باشد. آذری کسروی که‌ فاقد ادبیات‌ و گرامر بوده‌ و در هر شهر ومنطقه‌ای بگونه‌ای دیگر بوده‌ است‌ احتمالاً گویشی از زبانهای آریائی است‌ (نه‌ فارسی زیرا از طرف‌ فارسی زبانان‌ که‌ قابل‌ فهم‌ نیست‌.) هر زبان‌ و حتی لهجه‌ و گویشی معمولاً بین‌ 30-40 فونم‌ (واژک‌، واج‌ یا صدا) دارد که‌ به‌ صدادار و بی‌صدا تقسیم‌ می‌شوند. مؤلف‌ ازتمام‌ فونم‌ها فقط‌ از 6 فونم‌ صحبت‌ می‌کند: (د، ت‌، چ‌، س‌، ب‌، پ‌) که‌ در آذری به‌ ترتیب‌ به‌ (ر، ز، ج‌، چ‌، م‌، ب‌) تبدیل‌ می‌شود. از قواعد دستوری به‌ شرح‌ 5 قاعده‌ بسنده‌ می‌کند که‌ در تمام‌ موارد با فارسی متفاوت‌ است‌ و در دو مورد (صفت‌ و موصوف‌ و مضاف‌و مضاف‌الیه‌) عین‌ ترکی است‌ (صفحه‌ 49). در مورد کلمات‌ فقط‌ 26 واژه‌ ارائه‌ می‌دهد که‌ از آنها 13 واژه‌ مخصوص‌ آذری است‌. بعد چند جملة‌ دو بیتی از آذری اردبیلی معرفی‌می‌کند که‌ خودش‌ هم‌ معنی بعضی از آنها را نمی‌داند. بعد نمونه‌هائی از گویش‌ خلخالی یا تاتی ارائه‌ می‌دهد که‌ به‌ اعتراف‌ خود آنها باگویش‌ طالشی یکی است‌ و با آذری اردبیلی متفاوت‌ است‌. نمونه‌های گویش‌ هرزنی هم‌ با دیگران‌ متفاوت‌ است‌ و در آن‌ کلمات‌ ترکی نیز دیده‌ می‌شود و به‌ قول‌ خود مؤلف‌ بیشتر به‌ زبان‌ ارمنی‌نزدیک‌ است‌ - در اینکه‌ در روزگار قدیم‌ گویشهای متعدد و مختلفی در خطه‌ آذربایجان‌ بین‌ مردم‌ متداول‌ بوده‌ شکی نیست‌. البته‌ این‌گویشها از آمیزش‌ گویشهای مهاجرین‌ آریائی و بومیان‌ بوجود آمده‌ ولی بعد از آمدن‌ اقوام‌ ترک‌ بعلت‌ اکثریت‌ قاطع‌ ترکان‌ همة‌ این‌گویشها در زبان‌ اقوام‌ ترک‌ مستحیل‌ شده‌ فقط‌ در چند نقطه‌ دور افتاده‌ که‌ آمیزش‌ با ترک‌ زبانان‌ زیاد نبوده‌ به‌ شکل‌ جزیره‌های زبانی‌(تاتی‌، هرزنی و به‌ قول‌ کسروی آذری‌) باقی مانده‌ است‌. آنچه‌ بیشتر مایة‌ تعجب‌ است‌ اینستکه‌ مؤلف‌ که‌ ادعای تحقیق‌ و زبانشناسی هم‌ دارد اصلاً روش‌ زبانشناسی را بکار نمی‌برد و قواعدآنرا رعایت‌ نمی‌کند و در نتیجه‌گیری از استدلالات‌ خود مانند یک‌ سیاستمدار حرفه‌ای مغلطه‌ می‌کند و می‌خواهد منظور خود را ارائه‌دهد. مثلاً بعد از آنکه‌ گویشهای مختلف‌ را به‌ نام‌ زبان‌ آذری معرفی می‌کند آنها را با فارسی یکی می‌شمارد و نتیجه‌ می‌گیرد که‌ ترکی‌زبان‌ میلیونها مردم‌ آذربایجان‌ و ایران‌ «واپس‌» زده‌ شود، یعنی متروک‌ شود و به‌ جای آن‌ فارسی جایگزین‌ گردد! یعنی زبان‌ میلیونهامردم‌ را باید عوض‌ کرد. چگونه‌؟ به‌ چه‌ وسیله‌ و روش‌ (که‌ با اصول‌ آزادی‌، حقوق‌ بشر و اسلام‌ هم‌ مغایر نباشد) و چرا؟ آیا نمی‌شودبجای این‌ روشها مانند کشورهای متمدن‌ و آزاد (سویس‌، بلژیک‌ و کانادا) با اصول‌ انسانی و اسلامی‌، هم‌ زبان‌ مملکت‌ (فارسی‌) را یادداد و هم‌ زبان‌ مادری را.

پاورقی‌:

1- بنابه‌ نوشته‌ موسی کالانکایتو مؤلف‌ آلبانی در قرن‌ ششم‌ میلادی زبان‌ ترکی در آلبان‌ (اران‌) بقدری شایع‌ شده‌ بود که‌ در سال‌ 520میلادی کشیش‌ مسیحی برای تبلیغ‌ مسیحیت‌ در میان‌ مردم‌ از زبان‌ ترکی استفاده‌ می‌کرد (محمود اسماعیل‌، آذربایجان‌ تاریخی‌1992 - باکو). همچنین‌ روایت‌ وهب‌ ابن‌ منبه‌ در کتاب‌ التیجان‌ ابن‌ هشام‌ (چاپ‌ حیدرآباد) چنین‌ است‌ که‌ روزی معاویه‌ قبل‌ از قشون‌کشی به‌آذربایجان‌ از مشاور خود عبیدبن‌ ساریه‌ پرسید که‌ آذربایجان‌ چیست‌، عبید در جواب‌ گفت‌ اینجا از قدیم‌ کشور ترکان‌ بود. 2- آباس‌ کاتینا، موسی خُرن‌. K.Kunik, Melanges Asiatiqils. V 150 مارکوت‌، ایرانشهر ص‌ 96 3- به‌ تو برآمدیم‌ حاجت‌ روا بود. 4- فردا که‌ روز محشر است‌ از من‌ سئوال‌ اعمال‌ کنند دست‌ التجای من‌ به‌ دامن‌ حضرت‌ علی مرتضی‌(ع‌) باشد.

منبع:

http://www.azernews.org/text.aspx?code= 610

Mustafa Araz جمعه 30 اردیبهشت‌ماه سال 1390 ساعت 10:56
0 نظر