آتا بابا سوزلری ۸
***
الله بو الی او اله مؤهتاج ائله‌مه‌سین.
***
الله بوینوزسوز قوچون قیصاصین
بوینوزلو قوچدا قویماز.
***
الله داغینا باخار قار یاغدیرار.
***
الله دئمیش: سندن حرکت، مندن برکت.
***
“اللاه” دئین ناموراد قالماز.
***
الله دردی چکنه وئریر.
***
الله دوه‌یه قاناد وئرسیدی، دام-دیواری ییخاردی.
***
الله الی هامی الدن اؤجادیر.
***
الله اصیلسیزه دوشورتمه‌سین.
***
الله ایمه‌یه‌نی بنده ایه بیلمز.
***
الله حاقی ناحاققا وئرمز.
***
الله ایلانین عملین بیلیب،
آیاغین قارنیندا یارادیب.
***
الله ایسته‌ین دانایا قورد دیَمز.
***
الله کاسیبدان کسر، وارلییا وئرر.
***
الله کریمدی، قویوسو دریندی.
***
الله قارغا دئییل کی، گؤز اویا.
***
الله قوناغی‌نین اؤز قیسمتی وار.
***
الله مین درد وئریب، مین بیر درمان.
***
الله مؤمینه هر شئیی باغیشلار.
***
الله اونا قوتور وئرسین، دیرناق وئرمه‌سین.
***
الله ساغ گؤزو سول گؤزه مؤهتاج ائیله‌مه‌سین.
***
الله ساخلایانی قورد یئمز.
***
الله تنبه‌لی سئومز.
***
Allah bu əli o ələ möhtac eləməsin.
***
Allah buynuzsuz qoçun qisasın
buynuzlu qoçda qoymaz.
***
Allah dağına baxar qar yağdırar.
***
Allah demiş: səndən hərəkət, məndən bərəkət.
***
"Allah" deyən namurad qalmaz.
***
Allah dərdi çəkənə verir.
***
Allah dəvəyə qanad versəydi, dam-divarı yıxardı.
***
Allah əli hamı əldən ucadır.
***
Allah əsilsizə düşürtməsin.
***
Allah əyməyəni bəndə əyə bilməz.
***
Allah haqqı nahaqqa verməz.
***
Allah ilanın əməlin bilib,
ayağın qarnında yaradıb.
***
Allah istəyən danaya qurd dəyməz.
***
Allah kasıbdan kəsər, varlıya verər.
***
Allah kərimdi, quyusu dərindi.
***
Allah qarğa deyil ki, göz oya.
***
Allah qonağının öz qisməti var.
***
Allah min dərd verib, min bir dərman.
***
Allah möminə hər şeyi bağışlar.
***
Allah ona qotur versin, dırnaq verməsin.
***
Allah sağ gözü sol gözə möhtac eyləməsin.
***
Allah saxlayanı qurd yeməz.
***
Allah tənbəli sevməz.
آتا بابا سوزلری ۷
الله وار، رحمی ده وار.
***
الله وئرنده باجادان دا تؤکر.
***
الله وئرنده یوخ یئردن ده وئرر.
***
الله وئرنده پئیغمبر ده اوستونه بیر چنگه آتار.
***
الله وئریب پیریم کوخایا؛ آرواد قیسیر، قیزی بوغاز.
***
الله وئرمه‌ینه پئیغمبر نئیله‌سین؟!
***
الله وئرمز قارا قولونا، او دا قالار وورونا-وورونا.
***
الله ووران آغاجین سسی چیخماز.
***
الله یولوندا یوخ، شیطان یولوندا چوخ.
***
اللها دا اؤزونو پیلوو یئین تانیت.
***
اللها اینانمایانا بنده‌لر ده اینانماز.
***
اللهدان بویروق، آغزیما قویروق.
***
اللهدان گیزلین دئییل، بنده‌دن نه گیزلین.
***
اللهدان قورخماز، بنده‌دن اوتانماز.
***
اللهدان نه گلسه خوشدور.
***
اللهین بد نظردن خبری یوخدور.
***
اللهین یاراسی دا وار، چاراسی دا.
***
اللهسیز یئرده اوتور، بؤیوکسوز یئرده اوتورما.
***
آلما اؤز آغاجیندان اوزاق دوشمز.
***
آلمانی آت گؤیه، یئره گلینجه یا قیسمت.
***
آلوودان چیخدیق، یالووا دوشدوک.
***
آلت داشی آغیر اولار.
***
آلتین هسیر، اوستون هسیر، یات، یئتیم، ترله‌یه‌سن!
***
آلتین گؤرمه‌دیگین قابدان سو ایچمه.
***
Allah var, rəhmi də var.
***
Allah verəndə bacadan da tökər.
***
Allah verəndə yox yerdən də verər.
***
Allah verəndə peyğəmbər də üstünə bir çəngə atar.
***
Allah verib Pirim koxaya; arvad qısır, qızı boğaz.
***
Allah verməyənə peyğəmbər neyləsin?!
***
Allah verməz qara quluna, o da qalar vuruna-vuruna.
***
Allah vuran ağacın səsi çıxmaz.
***
Allah yolunda yox, şeytan yolunda çox.
***
Allaha da özünü pilov yeyən tanıt.
***
Allaha inanmayana bəndələr də inanmaz.
***
Allahdan buyruq, ağzıma quyruq.
***
Allahdan gizlin deyil, bəndədən nə gizlin.
***
Allahdan qorxmaz, bəndədən utanmaz.
***
Allahdan nə gəlsə xoşdur.
***
Allahın bəd nəzərdən xəbəri yoxdur.
***
Allahın yarası da var, çarası da.
***
Allahsız yerdə otur, böyüksüz yerdə oturma.
***
Alma öz ağacından uzaq düşməz.
***
Almanı at göyə, yerə gəlincə ya qismət.
***
Alovdan çıxdıq, yalova düşdük.
***
Alt daşı ağır olar.
***
Altın həsir, üstün həsir, yat, yetim, tərləyəsən!
***
Altın görmədiyin qabdan su içmə.
آتا بابا سؤزلری ۶
آللاه داغینا باخار قار سالار بولاغ گره‌ک اؤزوننه‌ن بولاغ اولا سو تؤکمه غینه‌ن بولاغ اوماز یاد آغلار یالان آغلار Atəc atəc dən qalmaz, heç biri həqqə çatmaz آدامی تانییان یئرده قورد یئسین Adamı tanıyan yerdə qurd yesin آرالیق سؤزو ائو ییخار Aralıq sözü ev yixər آروادی اری ساخلار، پنیری دری Arvadı əri saxlar, pəniri dəri آزا قانع اولمایان چوخا یئتیشمه ز Aza qanıe olamayan çoxa yetişməz آزا قاییل اول، چوخو آللاهدان ایسته Aza qayıl ol, çoxu Allah dan istə آستا قاچان نامرددی Asta qaçan mərd dəgil آشیقلاری کوللوکده چالیر{لار}: خیلی عجله دارد Aşıqları küllükdə çalır آغاج یئمیشی ایله ن تانیلار، آت یئریشی ایله ن Ağac yemişi ilən tanılar, at yerişi ilən آغاجین بارین یئییب قابیغین سویمازلار: نمک خوردن و نمکدان شکستن روا نباشد Ağacın barın yeyib qabığın soymazlar آغریمامیش باشا ساققیز سالمازلار Ağrımamış başa saqqız salmazlar آغزینا چوللو دووشان یئرله شمیر: چوخ گؤپدور، لافه، پر مدعاست Ağzina çullu dovşan yerləşmir آللاه ایکی یوموروخ بیر باشا وورماز Allah iki yumurux bir başa vurmaz آللاه بیر قاپینی باغلاسا او بیریسین آچار Allah bir qapını bağlasa o birisin açar آللاه ذکرین دن دوشه ن قوش، آوچو تورونا دوشه ر Allah zikrin dən düçən quş avçu toruna düşər آللاه کور قوشون روزوسون یوواسیندا وئره ر Allah kor quşun ruzısın yuvasinda verər آللاه وئردیکجه ن بنده گومانا دوشر Allah verdikcən bəndə gumana düşər آللاه ووران آغاجین سسی چیخماز Allah vuran ağacın səsi çıxmaz آللاهدان قورخان بنده دن قورخماز Allah dan bəndə dən qorxmaz آلیخلی مالا آتیلان چوخ اولار: مال خریداری شده خواهان زیادی دارد Alıxlı mala atılan çox olar آیدان ایلده ن تاماشا، اوندادا گؤز قاماشا Aydan ildən tamaşa, onda da göz qamaşa اؤزگه آتینا مینه ن تئز دوشه ر özgə atına tez düşər اؤزگه ائوینده تولکودو، اؤز ائوینده آسلان Özgə evində tülküdü, öz evində aslan اؤزگییه قویو قازان اؤزو دوشر Özgiyə quyu qazan özü düşər اؤزون ووروب تولکو اؤلومونه: دییه رلر تولکونو ووراندا تئز اؤزون وورار اؤلومه کی دئسینله ر اؤلوب و اونو بوراخالار و اودور بیر نفر ایش آلتدان چیخمه گه و یا بیر زاددان قاچماغا اؤزون کئفسیز گؤرسه ده اوندا دییه رلر: اؤزون ووروب تولکو اؤلومونه Özün vurub tülkü ölümünə اؤزوندان آشاغییا باخ دم ائله، اؤزوندان اوسته باخیب غم ائله مه Özün dan aşağıya bax dəm? Elə, özün dan üstə baxıb ğəm eləmə ائششه گ داشیر، آت یییه ر Eşşək daşır at yiyər ائششه گلیک یاخچی بیر زاددیر، آغاجا تابون اولا Eşşəklik yaxçı bir zad dır, ağaca tabun ola ائل ایچینده اول، ال ایچینده اول El içində ol, əl içində ol ارشین گتیر بئز آپار، توربا گتیر بوز آپار ərşin gətir bez apar, torba gətir buz apar امیر بازاری یانا، اونا بیر دستمال قالا əmir bazarı yana ona bir dəsmal qala اوت هر دوشسه اؤزونه یئر آچار Ot hər yerə düşsə özünə yer açar اووه ل ناماز، اوندان نیاز əvvəl namaz, ondan nıyaz ایت هوره ر کروان کئچه ر It hürər kərvan keçər ایتده ن قورخور اوغورلوغا گئدمیر Itdən qorxur oğurluğa gedmir ایشده ن آرتماز، دیشده ن آرتار Işdən artmaz, dişdən artar ایگنه سین یییه ن تپه نه سیچیر Ignəsin yiyən təpənə siçər اینسانین سویو (ذات و سرشت) بیردی، خویو مین Insanın suyu birdi xuyu min اینه ک ائوین گیزلین تیکه سی دیر: یاغلی چؤرگی و خئیروبرکتدیر Inək evin gizlin tikəsi dir باغلی قاپیدان مین بلا حیفظ اولار Bağlı qapıdan min bəla hifz olar بو لای لایی بیلیسه ن اؤزون نییه یاتمیسان Bu lay-layı bilisən özün niyə yatmısan بورجلی بورجلی نین سالیغین (ساغلیغین) ایسته ر Borclı borclı nin salığın (sağlığın) istər بیر ایشی بیتیرمایینجاق او بیری ایشی باشلاما Bir işi bıtırmayıncaq o biri işi başlama پیس؟؟ دوشمن، دوست قازانماق فورصت دالیندا Pis düşmən, dost qazanmaq fürsət dalında تانریدان قورخمییان بنده ده ن قورخماز Tanrıdan qorxmıyan bəndədən qorxmaz تک الده ن سس چیخماز Tək əldən səs çıxmaz تکه؟(کته؟) قارین دوییرماز، محبت آرتیرار Təkə (kətə) qarın doyırmaz məhəbbət artırar تولکونون عریضه سی اوخونونجاق دریسی باشیندان فوروق چیخه ر: تا شکوائیه روباه خوانده شود پوست از سرش بیرون کشند. Tülkünün ərizəsi oxununcaq dərisi başından furuq çixər جاوانلیقدا داش داشی، قوجالیقدا ایچ آشی Cavanlıqda daş daşı, qocalıqda iç aşı جزیره ده چاققال آزیدی، بیریده گمی چی ایله ن گلدی Cəzirədə çaqqal azıdı biridə gəmiçi ilən gəldi جهد ائله دوست قازان، دوشمن اوجاق باشیندادیر Cəhd elə dost qazan, düşmən ocaq başındadır چاققال وار باش کسیر، قوردون آدی بدنام دی Çaqqal var baş kəsir qurdun adı bədnam dı چوخ یئمه آشی، قاپییاجاق یولداشی Çox yemə aşı qapıyacaq yoldaşı حارامی گله نده گؤز قیزارار، حارامی گئده نده اوز قیزارار Haramı gələndə göz qızarar, haramı gedəndə üz qizarar حسن سوخدو دگیرمانی دگیل کی: چیه چه خبره این قدر رفت وآمد؟ مگه این جا آسیاب حسن سوخدو!! است Həsən soxdu dəyirmanı dəgil kı دانا چیخمه میش بیزوو چیخیر؟ Dana çixməmiş bızov çixir درتلی درد الینده ن داغا چیخدی، دئدیلر بختورلیقده ندی Dərtli dərd əlindən dağa çıxdı, dedilər bəxtıvər lik dəndi دره سیز داغ اولماز Dərə siz dağ olmaz دمیر قاپینیندا آغاج قاپی یا ایشی دوشه ر Dəmir qapınında ağac qapı ya işi düşər دوز آغاج اییلمه ز، ایری آغاج دوزه لمه ز Düz ağac əyilməz əyri ağac düzəlməz دووشانی اره بی ایله ن توتارلار؟؟ Dovşanı ərəbi ilən tutarlar الده بئش بارماق بیر اولماز əldə beş barmaq bir olmaz سؤز ائشیدمک ادبده ندیر Söz eşidmək ədəbdən dir ساخلا منی جاوانلیقدا، ساخلاییم سنی قوجالیقدا Saxla məni cavanlıqda, saxlayım səni qocalıqda سنه گؤینه دیگیم داغلار، سنه ده قار یاغارمیش Sənə göynədiyim dağlar sənə də qar yağarmış سوووروب سوووروب کولونه قاتدی Sovurub sovurub külünə qatdı سوووروق سوووروبسان، چولدان سووورماغون ندی؟ Sovuruq sovurubsan çuldan sovurmağun nədi صبری ایله ن حالوا پیشه ر یای قوراسیندان، بسله سن اطلس اولار توت یاپراغیندان Səbri ilən halva pişər yay qorasından, bəsləsən ətləs olar tut yaprağından قاپووو باغلا قونشووو اوغرو توتما Qapuvu bağla, qonşuvu oğru tutma قاتیر کیمین دیر بوینونا مین، بوینووا میندیر: خوبی و بدی براش فرقی ندارد. Qatır kimin dir boynuna min biynuva mindir قورو قبره قوللوق ائله مک: آب در هاون کوبیدن Quru qəbrə qulluq eləmək |
آتا بابا سؤزلری ۴
• اؤز آدینی اؤزگه لره قویما
• اؤز اؤزونه ائیلَیَنه چاره یوخدور
• اؤز ائولرینین تولکوسو ، اؤزگه ائوینین آسلانی دیر
• اؤز ائویمین نؤکرییَم ، اؤزگه ائوینین آغاسی
• اؤز ائوینده اؤز باشینی باغلایا بیلمیر ، اؤزگه ائوینده گلین باشی باغلاییر
• اؤز چؤرَگینی اؤزگه سوفره سینده یئمه
• اؤز عاغلینی اؤزگه عاغلینا وئرمه
• اؤز قدرینی بیلمَیَنین قدرینی اؤزگه سی ده بیلمز
• اؤز قورو چؤرَییم ، اؤزگه نین پیلوووندان ) چیلوو( یاخشیدیر
• اؤز کؤوشنینده اوتلایان مال آج قالماز
• اؤز گؤزونده بایقوشون بالاسی ، تاووس قوشوندان دا گؤزلدیر
• اؤز گؤزونده تیری گؤرمور، اؤزگه گؤزونده قیل سئچیر
• اؤز گؤزونده دیرَگی گؤرمور، اؤزگه گؤزونده چؤپو گؤرور
• اؤزو عدالتلی اولانین قاضییا احتیاجی اولماز
• اؤزو قازانمایان مال قدرینی بیلمز
• اؤزو ییخیلان آغلاماز
• اؤزون باخما سؤزونه باخ
• اؤزوندن قوّتلی ایله آیاق چکمه
• اؤزونده اولمایاندا قونشویا گئدرسن ، قونشوندا اولمایاندا هارا گئدرسن ؟
• اؤزونو یاستا بیلسن ، یولداشینی اؤلموش بیل
• اؤزونو باشقاسینا نردیوان ائیلَمه
• اؤزونه حرمت قویمایان ، اؤزگَیه ده حرمت قویماز
• اؤزونه قییمادیغینی ، اؤزگیَه ده قییما
• ائششک نه بیلیر زعفران نه دیر؟
• اؤکوز اؤزونه یونجا اَکنده باشی آغرییار
• اؤکوز اؤلدو، اورتاق آیریلدی
• اؤکوز اؤلر گونو قالار، ایگید اؤلر اونو( شهرت( قالار
• اؤکوز اؤلمَیینجه اینگه قیمت اولماز
• اؤکوز اولاجاق دانا پوخوندان بیلینر
• اؤکوزو اولانا بورج گون وئرلر
• اؤلموش آتا یوک چاتمازلار
• اؤلموش آسلانا دووشانلار دا هجوم ائیلر
• اؤلموش آسلاندان دیر کؤپک یاخشیدیر
• اؤلموش دوه نین دریسی بیر ائششگه یوکدور
• اؤلَنین بورجونو باققال دیریلره یوکلر
• اؤلو آسلانین ساققالینی یولارلار
• اؤلوسو اولان بیر گون آغلار ، دلیسی اولان هر گون آغلار
• اؤلوم قاش ایله گؤز آراسیندادیر
• اؤلوم وار آرلوم کیمی ، اؤلوم وار ظولوم( ظلم) کیمی
• اؤلونو بیر دفعه یویارلار
• اؤلونون وصیّتی اؤزو ایله گئدر
• ائله ائیله کی ، بیرده بازارا شور ساتان گلسین ( دئییم)
• ائله ایش توت کی، ایچیندن قنبر قولو چیخماسین( دئییم)
• ائله باغین بئله ده مئیوه سی اولار
• ائله تیکه گؤتور کی ، اودا بیلَسن( دئییم(
• ائله دون گئیمک گرک کی ، یاماغی ائوده تاپیلا
• ائله سؤز دئه کی ، کالی تؤکولسون دَیمیشی قالسین) دئییم(
• ائله سؤز دئییر کی ، پیشمیش تویوغون گولمگی گلیر) دئییم)
• ائله قازانین بئله ده آشی اولار( دئییم)
• اؤیرنمَیه عار اولماز
• اؤیودو آلمایانا وئرلر
• اائله چؤمچه نین بئله ده قازانی اولار( متافور دور)
• احتیاج انسانس هر ایشه قویار
• ارز ایشینی اؤزون گؤر
• ارکوزو اولانا یول گؤسترن چوخ اولار
• اغاج بهشتدن چیخیب