تورم به داروی ترک اعتیاد رسید / متادون گران شد، تریاک و شیشه ارزان
برای معتادان، «تریاک» و «شیشه» ارزان و «متادون» گران شده است.
ظرف هشت ماه گذشته و همزمان با موجهای تورمی در کشور قیمت متادون نیز دستکم در سه مرحله رشد داشته و از حدود صد تومان برای هر قرص پنج میلیگرمی به 250 تا 300 تومان افزایش پیدا کرده است. این در حالی است که همزمان قیمت انواع مواد مخدر به میزان قابل توجهی کاهش داشته است.
میزان مصرف متادون برای معتادانی که قصد ترک کردن دارند، بسته به نظر پزشک متفاوت است اما برای رضا یکی از این معتادان که هشت ماه است تصمیم گرفته به جای تریاک، متادون مصرف کند این تعداد هم اکنون معادل 5/2 گرم تریاک است. تهیه این میزان تریاک در بازار امروز تهران شش هزار تومان هزینه برای معتادان در پی خواهد داشت و معادل درمانی آن یعنی «متادون» در مراکز قانونی ترک اعتیاد دستکم چهار هزار تومان و در بازار آزاد ناصر خسرو یا ستارخان کمتر از هفت هزار تومان است . قیمت شیشه و کراک ایرانی به مراتب از این ارقام پایینتر و با دو هزار تومان هم قابل تهیه است. رضا تصمیم به ترک درمان ندارد اما میگوید دوستانی را میشناسد که همزمان با برابری قیمت موادمخدر و متادون خود را از چرخه خارج کرده و به مصرف تریاک بازگشته یا حتی تصمیم گرفتهاند شیشه و کراک ایرانی را به دلیل قیمت ارزانتر جایگزین متادون کنند. این مصرفکننده سابق، معتقد است منطق این نوع معتادان نیز قابل درک است، چرا که تعدادی از آنها به دلیل ناتوانی در پرداخت هزینهها تصمیم به ترک گرفته بودند که هم اکنون و با برابری هزینهها با یک منطق کوتاهمدت تصمیم به بازگشت میگیرند. به اعتقاد او که 20 سال تریاک مصرف میکرد، نداشتن نشئگی متادون در مقابل سایر مواد نیز بر این اشتباه اثرگذار میشود. رضا، «قدرت» را مثال میزند که با یکدیگر شروع به درمان کردند اما همزمان با موج دوم گرانی متادون به او گفت: «من باید ماهی 160 هزار تومان پول متادون بدهم در حالی که خرج تریاکم 190 هزار تومان در ماه است و تازه اون نشئگی داره که این یکی نداره.» این معتاد در حال ترک میگوید که دهها نفر دیگر از همدورهایهای خود را با چنین استدلالهایی از دست داده است. تصمیم به «بازگشت» معتادان ورودی به چرخه درمان با متادون به دلیل گرانی این شیوه درمان در حالی است که پیش از به وجود آمدن این مشکل نیز مدیر کل اسبق ستاد مبارزه با مواد مخدر از «بازگشت» 75 درصد ورودیهای چرخه درمان با متادون خبر داده بود.
در سال 1387 سردار احمدی مقدم، رییس پیشین ستاد مبارزه با مواد مخدر تعداد معتادان تحت درمان را ۶۰۰ هزار نفر اعلام کرده بود. اما همزمان با افزایش قیمت متادون که به گفته مدیر یکی از مراکز ترک اعتیاد خصوصی، با دستور وزارت بهداشت بوده است، خلاقیتی جدید در مراکز خصوصی ترک اعتیاد در جهت کسب سود بیشتر به وجود آمده است که از نبود نظارت حکایت میکند. بر اساس گزارشهای رسیده و مشاهدات از دو مرکز ترک خصوصی این مراکز قرصهای 40 میلیگرم متادون را دستکم 50 تومان گرانتر از قرصهای پنج میلیگرمی به معتادان میفروشند. این در حالی است که پزشک حاضر در یکی از این مراکز میگوید: این قرصهای هیچ تفاوتی در کارکرد با یکدیگر ندارند و در تجویز پزشکان مراکز نیز تنها میزان کلی متادون لازم برای یک معتاد نوشته میشود. او میگوید به عنوان نمونه من برای یک معتاد مینویسم که روزی دو گرم یا پنج گرم مصرف کند. اما مجتبی یکی از معتادان
در حال ترک میگوید: «برای ما از نظر روانی مهم است که چه تعداد قرص در روز مصرف کنیم و به همین خاطر معمولا آنهایی که مصرفشان بالاست ترجیح میدهند قرصهای 40 میلیگرمی استفاده کنند.» به گفته این مصرفکننده متادون مثلا مصرف خود او در روز معادل 30 قرص پنج میلیگرمی است که در صورت تبدیل به 40 میلیگرم به چهار عدد کاهش پیدا میکند و از نظر روانی خیلی فرق میکند بین 30 قرص یا چهار قرص.» رضا نیز با این منطق موافق است و میگوید که اما وقتی تقاضای قرص 40 میلیگرم میکنیم مسوولان مرکز
50 تومان قیمت هر قرص را افزایش میدهند. مدیر یکی از مراکز که نمیخواهد نام خود و مرکزش منتشر شود دلیل این افزایش قیمت را تقاضای بالای بیماران عنوان میکند. سایت فارس، در سال 1386 به نقل از مدیرکل وقت ستاد مبارزه با مواد مخدر نوشته بود سالانه 5/2 میلیارد تومان برای درمان با متادون در ایران هزینه میشود. این رقم در سال 1390 بیشک باید افزایش داشته باشد اما با روند حاکم بر مراکز خصوصی که تقریبا هزینه درمان توسط خود معتادان پرداخت میشود و ظرفیت محدود مراکز دولتی مشخص نیست که این هزینه در کجا هزینه میشود. این در حالی است که درمان با متادون هماکنون یکی از افتخارات مسوولان به شمار میآید. در این رابطه حسن رفیعی، استاد دانشگاه و پژوهشگر اعتیاد معتقد است که در شرایطی که درمان متادون یکی از پایههای مبارزه با مواد مخدر در کشور به شمار میآید، بهتر است که دولت برای آن برنامهای داشته باشد. او از تدوین نوعی بیمه برای معتادان بیبضاعت سخن میگوید که میتواند موثر باشد.
جامعه (19) / مهدی افروزمنش