خصوصی یا دولتی، مسئله این است

خصوصی یا دولتی، مسئله این است

مدتی است بحث واگذاری تیم فوتبال تراکتورسازی به چهره های متمول به بحثی داغ تبدیل شده است. در این زمینه اسم حسین هدایتی بیشتر از همه به گوش میرسد.

با توجه به اصل 44 قانون اساسی، دولت ملزم شده است تا تمامی تیمهای دولتی را به بخش خصوصی واگذار کند. در این بین تیم پر طرفدار تراکتورسازی نیز از این قاعده مستثنا نیست. دیروز خبرهایی مبنی بر دستور دولت به وزارت نفت مبنی بر عدم تیمداری این وزارتخانه به گوش رسید و بر اساس آن تیمهای فوتبال نفت تهران و آبادان به زودی از حمایت وزارت نفت خارج خواهند شد. در این زمینه سوالهایی به ذهن می آید و سعی میکنیم در این نوشته به آن ها پاسخ دهیم.

مقدمه

متاسفانه در فوتبال ایران هیچ عدالتی رعایت نمیشود، مخصوصا تیمهای اصفهانی و سرخابی های پایتخت، از حمایت های زیادی از سوی مسئولان تربیت بدنی و صنایع برخوردارند. تا جایی که گفته میشود بودجه تیم سپاهان اصفهان در این فصل بالغ بر 18 میلیارد تومان بوده است، در حالی که تیمهایی مردمی و پر طرفدارتر، نظیر تراکتورسازی، ملوان، شاهین بوشهر و صنعت نفت آبادان، با توجه به پتانسیل تماشاگر و استعداد بالای فوتبال در آن مناطق، از چنین بودجه هایی محروم هستند و همیشه از مشکلات مالی گله میکنند. تا جایی که گفته میشود هزینه های سفر تیم شاهین، از سوی یکی از بازیکنان این تیم تامین میشود.

چرا خصوصی؟

بهترین روش برای کم کردن هزینه های دولت در ورزش، خصوصی کردن و واگذاری این تیمها به دست اشخاص حقیقی و حقوقی است. تا با چند سال هزینه کردن، بتوانند تیم را به سود دهی رسانند و در کنار تقویت تیمهای خود، به رشد فوتبال ایران نیز کمک کنند. قدرتمندترین تیمهای دنیا همیشه صاحب تیمهای باشگاهی مطرح بوده اند و یا اسکلت تیمهای آنها، از بازیکنان شاغل در لیگهای معتبر تشکیل شده اند. در این بین میتوان لیگهای اسپانیا، ایتالیا و انگلیس را نام برد که تمامی تیمهای لیگ آنها خصوصی هستند و در سطح اول فوتبال جهان قرار دارند. اگر ما هم میخواهیم صاحب تیمهای باشگاهی، لیگ و تیم ملی قدرتمند شویم، چاره ای جز تکرار روند موفقیت این کشورها را نداریم.

مشکلات

در لیگ کشورمان، تیمهایی نظیر استیل آذین و استقلال اهواز حضور دارند که به صورت خصوصی اداره میشوند. چون تیمداری در ایران به دلایلی که بعدا عنوان خواهیم کرد، سودده نیست، لذا مالکان این تیمها تاکنون چندین بار مسئولان لیگ را تهدید به کناره گیری کرده اند و هیچ تضمینی برای استمرار حضور این تیمها در لیگ برتر وجود ندارد. حال تصور کنید، یک تیم پرهوادار به بخش خصوصی واگذار شود، واکنش هواداران در قبال انحلال یا کناره گیری از لیگ چه میتواند باشد؟ تعهد مالکان نسبت به هواداران آن تیمها چیست؟

چاره چیست؟

دو راه برای تضمین موفقیت تیمهای خصوصی وجود دارد، راه اول فروش تیم از طریق سهام، اما به دلیل زیان ده بودن تیمهای ایرانی، این گزینه کاملا منتفی است. چون اگر هواداری سهمی بخرد، ناچار است سالیانه مبلغی بابت سهم خود پرداخت کند و اگر این رقم زیاد باشد، هواداران از پرداخت هزینه عاجز خواهند بود و اگر این رقم پایین باشد، امکان موفقیت برای تیم وجود ندارد.

اما راه دوم، واگذاری کامل باشگاه، با قراداد و بندهای متعدد. مثلا اینکه نام تیم، شهر تیم، محل تمرینات تیم و ... تغییر نکند. لزوم تیمداری در رده های پایه که سرمایه اصلی هر تیم میباشد، حمایت از این تیمها و بازیکن سازی برای آینده باشگاه، تعیین هر ساله رقم بودجه یا جایگاه تیم، یعنی در صورتی که بودجه یا رتبه تیم پایین تر از قرارداد باشد، تیم به مسئولان بازگردد تا به شخص دیگری واگذار شود و...

لزوم درآمد زایی

گفته میشود، باشگاه رئال مادرید، بعد از خرید کریستین رونالدو پرتغالی، با رقمی نجومی، در طول یک هفته، کل هزینه انتقال این بازیکن را از طریق فروش پیراهن این بازیکن و قراردادهای تبلیغاتی تامین کرد. متاسفانه به خاطر قانونی مبنی بر ممنوعیت حضور ورزشکاران در تیزرها و بنرهای تبلیغاتی، تیمهای کشورمان نمیتوانند از رایجترین روش درآمدزایی فوتبال جهان، یعنی تبلیغات، بهره مند شوند و این مساله باعث میشود تیمهای ایرانی، در جذب بازیکنان تراز اول، توان رقابت با تیمهای خارجی را نداشته باشند. لذا از مسئولان مربوطه درخواست میشود تا با بازنگری در قوانین، چاره ای برای حل این معضل بیاندیشند.

و اما تراکتور

امیدواریم مسئولان، هرچه زودتر نسبت به انتقال این تیم، به یک شخص حقیقی تصمیم بگیرند و از آنها خواهانیم تا با تنظیم یک قرارداد اصولی و قابل استناد، به صورت شفاف، به گونه ای که خیال هواداران از بابت این انتقال راحت باشد، مشکلات باشگاه را حل کنند تا بتوانیم در فصل جدید، با مالکی جدید، هرکسی که باشد، با بودجه ای بیشتر و بازیکنانی بهتر پای به رقابتهای لیگ برتر بگذاریم.

امید خیابانی